1. Giải thích từ ngữ
Vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác được hiểu là hành vi vi phạm các quy định pháp luật liên quan đến y tế, cụ thể là các hoạt động liên quan đến khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc cung cấp dịch vụ y tế.
2. Tội danh
“Điều 315. Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác
1. Người nào vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 259 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Khách thể của tội phạm này là:
- Quan hệ xã hội liên quan đến y tế và sức khỏe cộng đồng: Tội phạm này xâm phạm các quy định pháp luật nhằm bảo đảm chất lượng và an toàn trong các hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc, hoặc cung cấp dịch vụ y tế.
- Sức khỏe và tính mạng của con người: Vi phạm quy định trong lĩnh vực y tế có thể dẫn đến nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe và tính mạng của người bệnh hoặc người sử dụng dịch vụ y tế.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi phạm tội bao gồm:
- Vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh: Ví dụ, thực hiện các phương pháp chữa bệnh không đúng quy định, không đủ điều kiện hành nghề y tế, hoặc cung cấp dịch vụ y tế không đảm bảo chất lượng.
- Vi phạm quy định về sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc: Ví dụ, sản xuất hoặc pha chế thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng, cấp phát thuốc không đúng chỉ định, hoặc bán thuốc không có giấy phép.
- Vi phạm quy định về dịch vụ y tế khác: Bao gồm cung cấp dịch vụ y tế không được cấp phép hoặc không đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng.
Hậu quả có thể xảy ra bao gồm:
- Thiệt hại về sức khỏe và tính mạng: Nguy cơ tổn hại sức khỏe hoặc tử vong do sử dụng thuốc không đảm bảo chất lượng hoặc nhận dịch vụ y tế không đúng quy định.
- Thiệt hại tài sản: Ví dụ, thiệt hại do thuốc kém chất lượng dẫn đến việc phải điều trị lại hoặc chi phí phát sinh thêm.
- Ô nhiễm môi trường: Trong một số trường hợp, sản xuất hoặc pha chế thuốc không đúng quy định có thể dẫn đến ô nhiễm môi trường.
Cần chứng minh rằng hành vi vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế đã dẫn đến các hậu quả cụ thể như thiệt hại sức khỏe, tài sản, hoặc môi trường. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và các hậu quả phải được làm rõ trong quá trình điều tra và xét xử.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Lỗi trong tội phạm này có thể là:
- Lỗi cố ý: Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là vi phạm quy định pháp luật về y tế nhưng vẫn thực hiện. Ví dụ, một người bán thuốc không đạt tiêu chuẩn mặc dù biết rõ về quy định.
- Lỗi vô ý: Người phạm tội không nhận thức được hành vi của mình là vi phạm pháp luật hoặc không dự đoán được hậu quả của hành vi. Ví dụ, một bác sĩ không biết rằng phương pháp điều trị mình đang áp dụng không đúng quy định.
Động cơ có thể bao gồm:
- Lợi ích kinh tế: Ví dụ, tiết kiệm chi phí sản xuất thuốc hoặc dịch vụ y tế để tăng lợi nhuận.
- Thiếu trách nhiệm hoặc chủ quan: Động cơ có thể là do thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện quy định hoặc sự chủ quan trong việc đánh giá mức độ rủi ro.
Mục đích của hành vi phạm tội có thể bao gồm:
- Tránh các quy định pháp luật: Ví dụ, để giảm chi phí hoặc tăng doanh thu bất hợp pháp.
- Cẩu thả hoặc thiếu hiểu biết: Mục đích không phải là vi phạm pháp luật nhưng hành vi thiếu trách nhiệm hoặc không tuân thủ quy định có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng.
3.4. Chủ thể của tội phạm
- Cá nhân: Cá nhân phạm tội phải từ đủ 16 tuổi trở lên và có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, tức là có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình.
- Tổ chức: Các pháp nhân thương mại và tổ chức khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi vi phạm quy định về y tế xảy ra trong quá trình hoạt động của tổ chức. Trách nhiệm hình sự của tổ chức có thể bao gồm các hình phạt như phạt tiền, đình chỉ hoạt động, hoặc các biện pháp chế tài khác theo quy định pháp luật.
Trân trọng./.