1. Giải thích từ ngữ

Bức cung được hiểu là hành visử dụng các biện pháp trái pháp luật, như bạo lực, đe dọa hoặc cưỡng ép tâm lý, để buộc một người phải khai báo, thừa nhận tội hoặc cung cấp thông tin không đúng sự thật liên quan đến vụ án.

2. Tội danh

“Điều 374. Tội bức cung

1. Người nào trong hoạt động tố tụng mà sử dụng thủ đoạn trái pháp luật ép buộc người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án, vụ việc, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

d) Dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung;

đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

e) Dẫn đến làm sai lệch kết quả khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử;

g) Ép buộc người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung phải khai sai sự thật.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Làm người bị bức cung tự sát;

b) Dẫn đến bỏ lọt tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng; người thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Làm người bị bức cung chết;

b) Dẫn đến làm oan người vô tội;

c) Dẫn đến bỏ lọt tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; người thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội bức cung bao gồm uy tín của các chủ thể thực hiện tố tụng, các nguyên tắc xác định sự thật của vụ án, và quyền nhân thân của người bị thẩm vấn. Tội phạm này xâm phạm đến các quyền và nguyên tắc này, làm sai lệch quá trình điều tra, xét xử, và ảnh hưởng đến quyền được bảo vệ của cá nhân bị thẩm vấn.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi "bức cung" là hành vi sử dụng các biện pháp trái pháp luật để ép buộc người khác phải khai báo, thừa nhận tội hoặc cung cấp thông tin không đúng sự thật. Những biện pháp này có thể bao gồm việc sử dụng bạo lực, đe dọa hoặc các hình thức cưỡng ép khác để buộc nạn nhân phải khai báo theo ý muốn của người phạm tội.

Ví dụ cụ thể:

• Sử dụng bạo lực: Đánh đập, tra tấn hoặc sử dụng các biện pháp bạo lực khác để ép buộc người bị thẩm vấn khai báo.
• Đe dọa: Đe dọa gây hại cho nạn nhân hoặc gia đình họ nếu không khai báo theo yêu cầu.
• Cưỡng ép tâm lý: Sử dụng áp lực tinh thần như đe dọa, gây sợ hãi hoặc làm nhục nạn nhân để buộc họ phải thừa nhận hoặc cung cấp thông tin không đúng sự thật.

Hậu quả của tội "bức cung" có thể là những lời khai không đúng sự thật, dẫn đến sai lệch trong quá trình điều tra, xét xử. Hậu quả nghiêm trọng hơn có thể bao gồm việc kết tội sai lầm, gây thiệt hại về danh dự, nhân phẩm, và sức khỏe của người bị ép buộc.

Mối quan hệ nhân quả là sự liên kết giữa hành vi bức cung và hậu quả xảy ra. Hậu quả (như lời khai sai sự thật hoặc sự sợ hãi, tổn thương tâm lý của nạn nhân) phải là kết quả trực tiếp của hành vi bức cung. Nếu không có hành vi bức cung, hậu quả sẽ không xảy ra.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi của người phạm tội trong tội "bức cung" là lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là vi phạm pháp luật, nhận thức được hậu quả có thể xảy ra nhưng vẫn mong muốn hoặc chấp nhận hậu quả đó.

Động cơ của hành vi bức cung thường là để đạt được kết quả có lợi cho quá trình điều tra, truy tố, xét xử, như ép buộc nạn nhân phải thừa nhận tội hoặc cung cấp thông tin theo ý muốn của người phạm tội.

Mục đích của hành vi bức cung là để có được lời khai, thừa nhận tội hoặc thông tin theo yêu cầu của người phạm tội, dù các thông tin đó có thể không đúng sự thật.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội bức cung là những người có thẩm quyền trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, chẳng hạn như cán bộ công an, điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán. Chủ thể phải từ đủ 16 tuổi trở lên và có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, nghĩa là có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình.

Trân trọng./.