1. Giải thích từ ngữ

Sản xuất trái phép chất ma túy được hiểu là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức tự ý thực hiện việc sản xuất, chế biến, pha chế hoặc bào chế các chất ma túy mà không có giấy phép hợp pháp từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm toàn bộ quá trình từ việc chuẩn bị nguyên liệu, dụng cụ, cho đến việc hoàn tất sản phẩm chứa chất ma túy.

2. Tội danh

“Điều 248. Tội sản xuất trái phép chất ma túy

1. Người nào sản xuất trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

đ) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 500 gam đến dưới 01 kilôgam;

e) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30 gam;

g) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 20 gam đến dưới 100 gam;

h) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 100 mililít đến dưới 200 mililít;

i) Tái phạm nguy hiểm;

k) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm đ đến điểm h khoản này.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:

a) Có tính chất chuyên nghiệp;

b) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 05 kilôgam;

c) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 30 gam đến dưới 100 gam;

d) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam;

đ) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 200 mililít đến dưới 750 mililít;

e) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm b đến điểm đ khoản này.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;

b) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100 gam trở lên;

c) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên;

d) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750 mililít trở lên;

đ) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm d khoản này.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Là xâm phạm đến chế độ quản lý của nhà nước về việc chiết xuất, điều chế, pha chế chất ma tuý. Các chất ma tuý được liệt kê trong bảng 1, bảng 2, bảng 3 và bảng 4 Danh mục các chất ma tuý, chất hướng thần, tiền chất theo quy định của Công ước Quốc tế 1961, 1971, 1988. Ở nước ta các chất ma tuý thường gặp là thuốc phiện, Heroin, Morphin, cần sa và một số loại ma tuý ở dạng thuốc tân dược.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội sản xuất trái phép chất ma túy liên quan đến những hành vi cụ thể mà người phạm tội thực hiện, bao gồm quá trình từ việc chuẩn bị nguyên liệu, thiết bị, cho đến việc hoàn thành sản xuất ra chất ma túy. Mặt khách quan này thể hiện thông qua các hành vi sau:

- Chuẩn bị nguyên liệu, tiền chất:Đây là hành vi mua, thu gom, hoặc chế biến các nguyên liệu hoặc tiền chất cần thiết để sản xuất chất ma túy. Tiền chất là các hóa chất hoặc hợp chất có thể được sử dụng để sản xuất, tổng hợp ra chất ma túy.

Ví dụ: Một người thu mua số lượng lớn tiền chất pseudoephedrine (thường có trong thuốc cảm) để sử dụng trong quá trình sản xuất methamphetamine (ma túy đá).

-  Sử dụng thiết bị, dụng cụ để sản xuất chất ma túy: Hành vi này bao gồm việc sắm sửa, lắp đặt hoặc sử dụng các thiết bị và dụng cụ cần thiết cho quá trình sản xuất, chế biến chất ma túy. Các thiết bị này có thể bao gồm máy móc, dụng cụ hóa học hoặc phòng thí nghiệm.

Ví dụ: Một người lắp đặt một phòng thí nghiệm ngầm trong nhà riêng, sử dụng các dụng cụ hóa học và máy móc để chế biến heroin từ nhựa thuốc phiện.

- Chế biến, tổng hợp, pha chế chất ma túy: Đây là hành vi trực tiếp liên quan đến quá trình biến đổi nguyên liệu hoặc tiền chất thành chất ma túy thông qua các phương pháp hóa học hoặc sinh học. Hành vi này có thể bao gồm việc pha trộn, đun nóng hoặc áp dụng các phản ứng hóa học để tạo ra chất ma túy.

Ví dụ: Một cá nhân sử dụng các hóa chất và thiết bị để tổng hợp cocaine từ lá cây coca trong một phòng thí nghiệm bí mật.

- Hoàn thiện và đóng gói chất ma túy:Sau khi chất ma túy đã được sản xuất, hành vi này liên quan đến việc hoàn thiện sản phẩm, đóng gói và chuẩn bị để vận chuyển hoặc phân phối ra thị trường. Điều này bao gồm việc tạo ra các viên nén, gói bột hoặc các hình thức khác để dễ dàng tiêu thụ hoặc bán.

Ví dụ: Một nhóm tội phạm sản xuất các viên thuốc lắc (MDMA), sau đó đóng gói chúng thành từng gói nhỏ để bán cho người tiêu dùng.

- Lưu trữ hoặc vận chuyển chất ma túy đã sản xuất: Sau khi sản xuất, việc lưu trữ hoặc vận chuyển chất ma túy để phân phối cũng có thể là một phần của hành vi phạm tội. Hành vi này bao gồm việc cất giữ, bảo quản chất ma túy tại một địa điểm hoặc vận chuyển chúng đến nơi tiêu thụ.

Ví dụ: Một người cất giấu một lượng lớn heroin đã sản xuất trong nhà kho để chờ vận chuyển ra nước ngoài.

Hậu quả của các hành vi nêu trên là sự xuất hiện của các chất ma túy bất hợp pháp trên thị trường, dẫn đến gia tăng tình trạng nghiện ngập, tội phạm liên quan đến ma túy và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng cũng như trật tự xã hội.

Lưu ý:Những hành vi sản xuất chất ma túy phải trái phép mới phạm tội. Việc quy định như vậy để phân biệt với các hoạt động sản xuất được cấp giấy phép của Nhà nước. Trái phép có nghĩa là không có giấy phép hoặc không đúng với nội dung giấy phép, đó là việc làm bất hợp pháp.

Không coi là sản xuất trái phép chất ma túy các hành vi giản đơn nhằm tạo thuận lợi cho việc sử dụng chất ma túy có sẵn như pha chế thuốc phiện thành dung dịch để tiêm chích, nghiền Heroin từ bánh thành bột để hít,... Để xác định tên gọi, số lượng, chất lượng của chất ma túy cụ thể trong vụ án thì phải trưng cầu giám định. Luật không quy định khối lượng tối thiểu sản xuất trái phép chất ma túy, vì vậy tội phạm được coi là hoàn thành từ thời điểm sản xuất ra chất ma túy.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội thực hiện hành vi sản xuất trái phép chất ma túy là do lỗi cố ý, chỉ có thể là lỗi cố ý trực tiếp. Tức là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình bị pháp luật cấm, thấy trước được tác hại của hành vi sản xuất trái phép chất ma túy nhưng vẫn cố tình vi phạm.

Mục đích của tội sản xuất trái phép chất ma túy có thể là để người phạm tội sử dụng ma túy hoặc để kiếm lợi nhuận từ việc sản xuất trái phép chất ma túy.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm là người từ đủ tuổi trở lên có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự.

Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội sản xuất trái phép chất ma túy là từ đủ 16 tuổi trở lên đối với tội phạm theo khoản 1 Điều 248 và từ đủ 14 tuổi trở lên đối với tội phạm theo khoản 2,3,4 của Điều luật này.

Trân trọng./.