1. Giải thích từ ngữ
Hành hung đồng đội được hiểu là hành vi sử dụng vũ lực hoặc các phương tiện khác để gây tổn thương về thể xác hoặc tinh thần cho đồng đội trong quân đội hoặc lực lượng vũ trang. Hành vi này bao gồm việc tấn công, đánh đập hoặc sử dụng các hình thức vũ lực khác nhằm gây đau đớn hoặc tổn thương cho đồng đội, vi phạm kỷ luật và ảnh hưởng đến tinh thần đoàn kết trong đơn vị.
2. Tội danh
“Điều 398. Tội hành hung đồng đội
1. Người nào trong quan hệ công tác mà cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của đồng đội mà không thuộc trường hợp quy định tại Điều 134 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Là chỉ huy hoặc sĩ quan;
b) Đối với chỉ huy hoặc cấp trên;
c) Vì lý do công vụ của nạn nhân;
d) Trong khu vực có chiến sự;
đ) Gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Khách thể của tội hành hung đồng đội là sự xâm phạm đến sức khỏe và an toàn thể xác của đồng đội trong quân đội hoặc lực lượng vũ trang. Hành vi này phá vỡ sự hòa thuận, đoàn kết trong đơn vị, làm suy yếu kỷ luật và tinh thần đồng đội, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và uy tín của lực lượng vũ trang.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi hành hung đồng đội có thể bao gồm:
- Đánh đập: Sử dụng vũ lực vật lý như đấm, đá, tát hoặc đánh bằng các vật dụng khác để gây tổn thương cho đồng đội.
- Tấn công bằng vũ khí: Sử dụng các loại vũ khí hoặc công cụ để tấn công và gây thương tích cho đồng đội.
- Đe dọa và cưỡng ép: Dùng các hình thức đe dọa hoặc cưỡng ép để buộc đồng đội phải chịu đựng sự tổn thương hoặc sự khó chịu.
Ví dụ:
- Một quân nhân đánh đập đồng đội trong một cuộc cãi vã hoặc do mâu thuẫn cá nhân.
- Một cá nhân sử dụng một công cụ như gậy hoặc dao để tấn công đồng đội, gây thương tích cho người đó.
Hành vi hành hung có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:
- Thương tích thể xác: Người bị hành hung có thể bị thương tích, bầm tím, gãy xương hoặc các tổn thương khác về mặt thể chất.
- Tổn thương tinh thần: Nạn nhân có thể trải qua cảm giác sợ hãi, lo lắng hoặc tổn thương tinh thần do hành vi bạo lực.
- Suy giảm kỷ luật và tinh thần đồng đội: Hành vi này làm suy yếu sự đoàn kết và tinh thần đồng đội, ảnh hưởng đến kỷ luật và hiệu quả làm việc của đơn vị.
Cần chứng minh rằng hành vi hành hung là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đã xảy ra. Ví dụ, nếu hành vi tấn công gây ra thương tích cho đồng đội hoặc làm suy yếu tinh thần đồng đội, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả cần được làm rõ.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là xâm phạm nghiêm trọng sức khỏe, thân thể của đồng đội và mong muốn thực hiện hành vi đó.
Động cơ của hành vi này có thể bao gồm:
- Mâu thuẫn cá nhân: Cá nhân có thể có mâu thuẫn cá nhân với đồng đội và sử dụng hành vi hành hung như một cách để trả thù hoặc giải tỏa sự tức giận.
- Thể hiện quyền lực: Cá nhân có thể muốn thể hiện quyền lực hoặc sự thống trị đối với đồng đội bằng cách hành hung họ.
- Bất mãn hoặc ghen tị: Sự bất mãn với đồng đội hoặc ghen tị có thể dẫn đến hành vi hành hung nhằm giảm bớt sự tự tin của đồng đội hoặc gây ra sự phân rẽ.
Mục đích của hành vi hành hung đồng đội có thể là làm giảm uy tín và danh dự của đồng đội, gây rối loạn và phân rẽ trong đơn vị hoặc đạt được lợi ích cá nhân bằng cách tạo ra sự khó khăn cho đồng đội.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là chủ thể đặc biệt. Chỉ những người được quy định tại Điều 392 Bộ luật Hình sự mới có thể thực hiện tội phạm.
“Điều 392. Những người phải chịu trách nhiệm hình sự về các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân
1. Quân nhân tại ngũ, công nhân, viên chức quốc phòng.
2. Quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện.
3. Dân quân, tự vệ trong thời gian phối thuộc với quân đội trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu.
4. Công dân được trưng tập vào phục vụ trong quân đội.”
Ngoài ra, người phạm tội phải đáp ứng đủ điều kiện về tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Theo quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự, chủ thể của tội hành hung đồng đội là người từ đủ 16 tuổi trở lên.
Trân trọng./.