1. Giải thích từ ngữ

Cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước được hiểu là hành vi làm lộ bí mật Nhà nước, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra; hoặc thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.

2. Tội danh

“Điều 337. Tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước

1. Người nào cố ý làm lộ bí mật nhà nước, chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 110 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Bí mật nhà nước thuộc độ tối mật;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Gây tổn hại về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế, văn hóa.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Bí mật nhà nước thuộc độ tuyệt mật;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Gây tổn hại về chế độ chính trị, độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán, hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước là tội xâm phạm đến hoạt động quản lý hành chính Nhà nước về những bí mật quốc gia, xâm phạm sự an toàn của những tin tức mà Nhà nước chưa công bố hoặc không công bố.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi khách quan: Tội này bao gồm các hành vi cụ thể sau:

• Làm lộ bí mật nhà nước do cố ý: Hành vi này xảy ra khi người phạm tội cố tình hoặc có ý định làm lộ bí mật nhà nước. Ví dụ như cung cấp thông tin bí mật cho các bên không có thẩm quyền, hoặc công khai thông tin, tài liệu bí mật một cách có chủ ý.
• Chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước: Các hành vi này bao gồm:
  • Chiếm đoạt: Lấy, giữ hoặc sở hữu trái phép các vật, tài liệu bí mật nhà nước.
  • Mua bán: Thực hiện hành vi giao dịch mua bán các vật, tài liệu bí mật nhà nước.
  • Tiêu hủy: Phá hủy hoặc làm mất các vật, tài liệu bí mật nhà nước một cách cố ý.

Hậu quả: Các hành vi phạm tội có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như:

• Gây tổn hại đến an ninh quốc gia: Các bí mật nhà nước nếu bị lộ, chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy có thể gây nguy hại đến an ninh, quốc phòng, và các lợi ích quốc gia.
• Gây thiệt hại về kinh tế, chính trị, hoặc khoa học kỹ thuật: Việc tiết lộ, chiếm đoạt hoặc tiêu hủy các bí mật quan trọng có thể gây thiệt hại lớn về kinh tế, ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại, và làm mất các lợi thế khoa học kỹ thuật.
• Gây mất trật tự, an toàn xã hội: Việc chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy bí mật nhà nước có thể dẫn đến sự bất ổn và ảnh hưởng đến sự ổn định xã hội.

Mối quan hệ nhân quả: Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả thể hiện rõ ràng. Hành vi cố ý làm lộ, chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy bí mật nhà nước là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả làm tổn hại đến an ninh, an toàn và lợi ích của quốc gia.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Lỗi: Lỗi của người phạm tội trong trường hợp này là lỗi cố ý. Người phạm tội thực hiện hành vi với ý thức và ý định gây ra các hậu quả như làm lộ bí mật nhà nước, chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy các vật, tài liệu bí mật nhà nước.

Động cơ: Động cơ của người phạm tội có thể bao gồm:

• Vụ lợi cá nhân: Mục đích thu lợi từ việc bán các tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước hoặc lợi ích từ việc chiếm đoạt tài liệu, vật mật.
• Gây tổn hại cho Nhà nước: Động cơ có thể là nhằm làm tổn hại đến Nhà nước hoặc các cơ quan nhà nước, hoặc gây ra sự bất ổn trong xã hội.

Mục đích: Mục đích của hành vi phạm tội có thể là để thu lợi nhuận từ việc mua bán bí mật nhà nước, hoặc làm tổn hại đến an ninh quốc gia, làm suy yếu khả năng bảo vệ bí mật của Nhà nước.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước là các cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự. Chủ thể này có thể là bất kỳ cá nhân nào có khả năng thực hiện các hành vi phạm tội với ý thức và mục đích vi phạm pháp luật.

Trân trọng./.