1. Giải thích từ ngữ
Đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn được hiểu là hành vi của người chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động, hoặc về tình trạng kỹ thuật mà cho phép đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường bộ rõ ràng không đảm bảo an toàn kỹ thuật, gây thiệt hại cho tính mạng hoặc thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ, tài sản của người khác.
2. Tội danh
“Điều 279. Tội đưa vào sử dụng tàu bay, thiết bị bảo đảm hoạt động bay không bảo đảm an toàn
1. Người nào chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật mà cho phép đưa vào sử dụng tàu bay, thiết bị bảo đảm hoạt động bay rõ ràng không bảo đảm tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
3. Cấu thành tội phạm
3.1. Khách thể của tội phạm
Tội phạm này xâm phạm đến trật tự an toàn giao thông đường không, một lĩnh vực có tầm quan trọng đặc biệt vì liên quan trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của con người và an toàn tài sản. Khách thể của tội phạm này không chỉ là trật tự an toàn giao thông mà còn là sự an toàn về tính mạng, sức khỏe của con người, cũng như an toàn của các tài sản liên quan trong quá trình sử dụng phương tiện giao thông đường không.
3.2. Mặt khách quan của tội phạm
Người phạm tội thực hiện hành vi đưa vào sử dụng một phương tiện giao thông đường không mà họ biết rõ hoặc phải biết không bảo đảm an toàn. Hành vi này có thể diễn ra dưới nhiều hình thức, chẳng hạn như:
- Trực tiếp điều khiển: Người phạm tội tự mình điều khiển phương tiện không bảo đảm an toàn.
- Ra lệnh hoặc cho phép: Người phạm tội ra lệnh hoặc cho phép người khác sử dụng phương tiện không bảo đảm an toàn. Điều này có thể xảy ra trong các tình huống như quản lý doanh nghiệp, điều hành đội bay hoặc cho thuê phương tiện.
Hậu quả của hành vi này có thể bao gồm thiệt hại về người, tài sản hoặc các nguy cơ tiềm ẩn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn công cộng. Tuy nhiên, đối với tội này, việc gây ra hậu quả cụ thể là không bắt buộc để cấu thành tội phạm. Chỉ cần hành vi đưa vào sử dụng phương tiện không bảo đảm an toàn là đủ để cấu thành tội phạm.
Giữa hành vi và hậu quả (nếu có) phải tồn tại mối quan hệ nhân quả. Điều này có nghĩa là hậu quả xảy ra phải là kết quả trực tiếp từ hành vi đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không bảo đảm an toàn. Nếu có hậu quả xảy ra, mối quan hệ này càng củng cố thêm mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội.
3.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm này được thực hiện với lỗi cố ý. Người phạm tội có thể thực hiện hành vi với hai hình thức lỗi cố ý:
- Cố ý trực tiếp: Người phạm tội biết rõ phương tiện không bảo đảm an toàn nhưng vẫn cố tình đưa vào sử dụng. Trong trường hợp này, người phạm tội nhận thức đầy đủ về tính nguy hiểm của hành vi và mong muốn hoặc chấp nhận hậu quả có thể xảy ra.
- Cố ý gián tiếp: Người phạm tội mặc dù không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng nhận thức được khả năng xảy ra hậu quả nguy hiểm do hành vi của mình gây ra và vẫn cố tình thực hiện.
3.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là những cá nhân có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, tức là người đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và không mắc các bệnh lý tâm thần hoặc bệnh lý khác ảnh hưởng đến khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi. Trong nhiều trường hợp, chủ thể có thể là người trực tiếp điều khiển phương tiện, nhưng cũng có thể là người có thẩm quyền hoặc trách nhiệm về an toàn kỹ thuật của phương tiện như quản lý, giám đốc, hoặc chủ sở hữu phương tiện đó.
Chủ thể cũng có thể bao gồm những cá nhân hoặc tổ chức có trách nhiệm bảo đảm rằng các phương tiện giao thông đường không mà họ quản lý hoặc điều hành đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn theo quy định pháp luật.
Trân trọng./.