TỘI TỔ CHỨC MANG THAI HỘ VÌ MỤC ĐÍCH THƯƠNG MẠI

(Theo Điều 187 Bộ luật Hình sự năm 2015)

1. Giải thích từ ngữ

Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại được hiểu là hành vi vi phạm pháp luật, trong đó một hoặc nhiều người đứng ra tổ chức, thực hiện việc mang thai hộ với mục đích kiếm lợi nhuận thay vì vì lý do nhân đạomà để đổi lấy tiền bạc hoặc lợi ích vật chất khác.

2. Tội danh

Điều 187. Tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại

1. Người nào tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Đối với 02 người trở lên;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Lợi dụng danh nghĩa của cơ quan, tổ chức;

d) Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại bao gồm các quan hệ về đạo đức xã hội, quyền con người và quyền trẻ em, trật tự quản lý nhà nước trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình, và các quy định pháp luật về hôn nhân gia đình.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi khách quan trong tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại bao gồm những hành động cụ thể liên quan đến việc tổ chức, thực hiện và điều hành các giao dịch mang thai hộ vì mục đích thương mại.

Các hành vi cụ thể:

- Tìm kiếm và sắp xếp mang thai hộ. Họ có thể quảng cáo hoặc liên hệ trực tiếp với người mang thai hộ và người nhờ mang thai, làm trung gian trong việc kết nối các bên.

Ví dụ: Một cá nhân hoặc tổ chức tìm kiếm phụ nữ sẵn sàng mang thai hộ và các cặp vợ chồng cần mang thai hộ.

- Lập hợp đồng thương mại:Lập hợp đồng hoặc thỏa thuận giữa các bên trong đó quy định về khoản tiền hoặc lợi ích vật chất mà người mang thai hộ sẽ nhận được, và các điều kiện liên quan đến việc mang thai, sinh con. Các hợp đồng này thường trái pháp luật vì mang tính chất thương mại.

- Quản lý và thực hiện giao dịch:Người tổ chức nhận tiền từ các cặp vợ chồng và trả cho người mang thai hộ. Họ có thể tổ chức các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe cho người mang thai hộ, và xử lý các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình mang thai và sinh con.

Tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại tác động đến các đối tượng cụ thể:

- Người mang thai hộ: Phụ nữ có thể bị lợi dụng vì hoàn cảnh khó khăn hoặc bị ép buộc tham gia vào các giao dịch thương mại. Họ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe, tinh thần và phẩm giá.

- Cặp vợ chồng nhờ mang thai hộ:Cặp vợ chồng có thể bị lừa dối hoặc bị lợi dụng trong quá trình giao dịch. Họ có thể gặp phải các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền nuôi con, quyền nhận con, và các tranh chấp khác.

- Trẻ em sinh ra từ giao dịch:Trẻ em có thể bị ảnh hưởng về mặt pháp lý và xã hội, đặc biệt nếu việc mang thai hộ không được thực hiện trong khuôn khổ pháp luật và các quyền lợi của trẻ không được bảo vệ đúng mức.

Lưu ý: Trường hợp có hành vi tổ chức mang thai hộ nhưng không vì mục đích thương mại mà vì mục đích nhân đạo thì người thực hiện hành vi tổ chức mang thai hộ không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.

Cấu thành tội phạm đối với tội tổ chức mang thai hộ là cấu thành hình thức. Hậu quả không phải dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này. Hậu quả của tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mang có thể là người mang thai hộ có bầu hoặc đã sinh con. Như vậy, tội phạm hoàn thành khi có hành vi tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại xảy ra.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý, có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc lỗi cố ý gián tiếp.

- Lỗi cố ý trực tiếp tức là người phạm tội nhận thức rõ hậu quả của hành vi tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại và mong muốn cho hậu quả đó xảy ra.

- Lỗi cố ý gián tiếp là trường hợp người phạm tội nhận thức rõ hậu quả của hành vi tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, không mong muốn hậu quả của nó xảy ra nhưng vì lợi nhuận mà để mặc hậu quả mang thai hộ xảy ra.

Mục đích của tội phạm này là thương mại, kiếm lợi nhuận từ việc mang thai hộ.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại bao gồm cả cá nhân và tổ chức. Các cá nhân có thể là người tổ chức, môi giới, hoặc người mang thai hộ vì lợi ích tài chính. Tổ chức hoặc cơ sở kinh doanh cũng có thể là chủ thể nếu tham gia vào hoạt động mang thai hộ vì mục đích thương mại. Những chủ thể này phải có năng lực pháp luật và hành vi để chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình.

Trân trọng./.

Góp ý