1. Giải thích từ ngữ

Môi giới hối lộ được hiểu là hành vi của người không có chức vụ, quyền hạn, nhưng nhận tiền hoặc tài sản từ người có nhu cầu hối lộ, sau đó chuyển cho người có chức vụ, quyền hạn để họ thực hiện hành vi trái pháp luật vì lợi ích của người có nhu cầu hối lộ.

2. Tội danh

“Điều 365. Tội môi giới hối lộ

1. Người nào môi giới hối lộ mà của hối lộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;

b) Lợi ích phi vật chất.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp;

c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

d) Biết của hối lộ là tài sản của Nhà nước;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

e) Phạm tội 02 lần trở lên;

g) Của hối lộ trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc trường hợp của hối lộ trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

4. Phạm tội thuộc trường hợp của hối lộ trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng.

6. Người môi giới hối lộ mà chủ động khai báo trước khi bị phát giác, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.

7. Người nào môi giới hối lộ trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước cũng bị xử lý theo quy định tại Điều này.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội làm môi giới hối lộ là hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức; làm cho cơ quan, tổ chức bị suy yếu, mất uy tín, mất lòng tin của nhân dân vào chế độ; làm cho cán bộ, công chức ở cơ quan, tổ chức bị thoái hoá biến chất. Làm môi giơi hối lộ chính là hành vi giúp sức, tiếp tay không chỉ cho một tội phạm mà cho nhiều tội phạm mà thể là tội nhận hối lộ và tội đưa hối lộ. 

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Người môi giới hối lộ thực hiện các hành động nhằm kết nối người đưa hối lộ với người nhận hối lộ. Hành vi này có thể bao gồm việc tổ chức, sắp xếp, hoặc hướng dẫn các bên trong giao dịch hối lộ. Người môi giới có thể cung cấp thông tin, sắp xếp cuộc gặp, hoặc làm trung gian trong việc chuyển giao tài sản hối lộ. Hành vi này nhằm mục đích đảm bảo việc thực hiện giao dịch hối lộ diễn ra thuận lợi.

Đối với tội môi giới hối lộ, không cần phải chứng minh rằng giao dịch hối lộ đã hoàn tất hoặc có kết quả cụ thể. Chỉ cần hành vi môi giới được thực hiện với mục đích tạo điều kiện cho giao dịch hối lộ là đủ để cấu thành tội phạm. Hậu quả của tội phạm môi giới hối lộ là thiệt hại về tài sản của Nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp,... hoặc gây thiệt hại cho lợi ích công cộng.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội phải có ý thức và mục đích rõ ràng khi thực hiện hành vi môi giới hối lộ. Họ biết rõ rằng hành động của mình đang tạo điều kiện cho việc thực hiện giao dịch hối lộ và chấp nhận rủi ro pháp lý liên quan.

Mục đích của hành vi môi giới hối lộ là nhằm tạo điều kiện cho người đưa hối lộ thực hiện hành vi hối lộ. Người môi giới có thể giúp người đưa hối lộ tiếp cận người nhận hoặc đảm bảo rằng hối lộ sẽ được chuyển đến người có chức vụ. Mục đích cũng có thể là nhằm hỗ trợ người nhận hối lộ trong việc nhận tài sản hoặc lợi ích từ người đưa hối lộ, qua đó tạo điều kiện cho việc thực hiện hành vi trái pháp luật.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội môi giới hối lộ là bất kỳ cá nhân nào có năng lực trách nhiệm hình sự, từ đủ 16 tuổi trở lên, không yêu cầu phải có chức vụ, quyền hạn. Điều này mở rộng phạm vi trách nhiệm hình sự cho bất kỳ ai tham gia vào hành vi môi giới hối lộ, dù là người có hoặc không có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan, tổ chức nhà nước.

Trân trọng./.