Quyết định giám đốc thẩm số 01/2022/HNGĐ-GĐT ngày 15/02/2022 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xét xử vụ án về “Tranh chấp hôn nhân và gia đình”
Nội dung hủy án:
1. Nguyên đơn (chị Nguyễn Thị Thiên Việt) khởi kiện trình bày nhà đất tại địa chỉ 13 Hồ Xuân Hương là tài sản chung của vợ chồng vì đứng tên chị Việt và anh Tuấn nên yêu cầu Tòa án chia tài sản chung của vợ chồng cho mỗi người ½ giá trị nhà đất này nên đã nộp tạm ứng án phí cho yêu cầu chia tài sản chung của vợ chồng; trong khi đó, vợ chồng ông Đỗ Minh Hảo, bà Trần Thị Do (là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án) cho rằng Ông Bà bỏ tiền mua nhà đất nên yêu cầu Tòa án công nhận nhà đất là tài sản của Ông Bà, như vậy vợ chồng ông Hảo, bà Do có yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp quyền sở hữu tài sản, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không hướng dẫn vợ chồng ông Hảo nộp tạm ứng án phí cho yêu cầu độc lập của mình là thiếu sót. Mặc dù, chưa yêu cầu vợ chồng ông Hảo nộp tạm ứng án phí, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm lại giải quyết công nhận nhà đất số 13 Hồ Xuân Hương là tài sản của vợ chồng ông Hảo, bà Do là vi phạm tố tụng, đồng thời tuyên giao cho anh Tuấn được quyền quản lý, sử dụng, định đoạt và được quyền liên hệ với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để làm thủ tục sang tên nhà đất từ vợ chồng anh Tuấn, chị Việt sang tên mình anh Tuấn là không đúng pháp luật.
2. Tòa án cấp phúc thẩm phát hiện ra thiếu sót nêu trên của Tòa án cấp sơ thẩm nên lẽ ra, cần phải hủy Bản án sơ thẩm để giải quyết sơ thẩm lại yêu cầu vợ chồng ông Hảo nộp tạm ứng án phí cho yêu cầu độc lập của mình và xem xét giải quyết luôn yêu cầu độc lập của vợ chồng ông Hảo, nhưng Tòa án cấp phúc thẩm lại sửa bản án sơ thẩm, tuyên tạm giao nhà đất cho anh Tuấn quản lý, sử dụng, tách phần tài sản “nhà đất 13 Hồ Xuân Hương đang tranh chấp” để thụ lý giải quyết thành vụ án khác khi vợ chồng ông Hảo có Đơn yêu cầu và nộp tạm ứng án phí là không đúng vì vợ chồng ông Hảo đã có Đơn yêu cầu độc lập từ đầu. Toà án cấp phúc thẩm nhận định và quyết định buộc chị Việt phải chịu 74.766.300 đồng án phí dân sự sơ thẩm đối với giá trị ½ nhà đất số 13 Hồ Xuân Hương mà chị Việt yêu cầu chia cho chị Việt, nhưng không được chấp nhận; tuy nhiên, sau đó Tòa án cấp phúc thẩm lại ban hành Quyết định sửa chữa, bổ sung bản án số 01/QĐ- SCBSBA ngày 29/6/2021 sửa cả phần nhận định và chỉ buộc chị Việt chịu án phí không có giá ngạch là 300.000 đồng đối với yêu cầu chia ½ giá trị nhà đất số 13 Hồ Xuân Hương, không được chấp nhận là trái quy định tại khoản 1 Điều 268 của Bộ luật tố tụng dân sự là chỉ được sửa chữa, bổ sung bản án trong trường hợp có lỗi về chính tả, về số liệu do nhầm lẫn hoặc tính toán sai, chứ không được sửa chữa nội dung Bản án (từ nhận định dẫn tới quyết định trong bản án).
3. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm cho rằng chị Việt không xuất trình được giấy tờ chứng minh vợ chồng ông Hảo đã tặng cho nhà đất là không đúng quy định của pháp luật vì vợ chồng chị Việt đứng tên Hợp đồng nhận chuyển nhượng nhà đất, đứng tên Giấy chứng nhận quyền sở hữu, sử dụng nhà đất và quản lý, sử dụng nhà đất ổn định, không có tranh chấp đến khi 2 vợ chồng chị Việt phát sinh mâu thuẫn, xin ly hôn thì vợ chồng ông Hảo mới nói lý do chỉ cho vợ chồng chị Việt đứng tên nhà đất để tiện việc nhập khẩu, đi học.
4. Đối với chiếc xe ô tô nhãn hiệu SUZUKI Biển kiểm soát 47A-170.26 có Giấy chứng nhận đăng ký xe ôtô số 023396 do Công an tỉnh Đắk Lắk cấp ngày 22/11/2016 đứng tên anh Đỗ Anh Tuấn (bl 40), thì anh Tuấn, chị Việt đều thừa nhận đây là tài sản chung của vợ chồng, thống nhất xác định giá trị xe còn lại là 450.000.000 đồng, thống nhất anh Tuấn có quyền sở hữu xe và có nghĩa vụ thanh toán cho chị Việt 225.000.000 đồng; tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm lại tuyên “Giao cho anh Đỗ Anh Tuấn được quyền quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản là 01 xe ôtô nhãn hiệu Mada Biển kiểm soát 47A-170.26” là nhầm lẫn, dễ dẫn đến Cơ quan Thi hành án vướng mắc khi thi hành án (vì phải thực hiện bàn giao chiếc xe không đúng nhãn hiệu); do đó, khi giải quyết lại vụ án chia tài sản chung của vợ chồng đối với nhà đất 13 Hồ Xuân Hương thì không cần giải quyết lại đối với chiếc xe ô tô này, nhưng cần tuyên anh Tuấn được quyền sở hữu chiếc xe ô tô đúng nhãn hiệu SUZUKI (anh Tuấn đã nhận tài sản khi hai người ly hôn) để bảo đảm quyền sở hữu tài sản hợp pháp của anh Tuấn.