Kiểm soát ô nhiễm là gì? Quản lý và kiểm soát bụi, khí thải và các chất ô nhiễm khác được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là chủ một cơ sở sản xuất gạch ở ngoại thành. Trong quá trình hoạt động, cơ sở của tôi có phát sinh bụi và khí thải từ lò nung. Gần đây, người dân xung quanh phản ánh tình trạng ô nhiễm không khí, bụi bám dày đặc và có mùi khét. Vậy, theo quy định pháp luật hiện hành, “Kiểm soát ô nhiễm” được hiểu như thế nào? Và việc quản lý, kiểm soát bụi, khí thải và các chất ô nhiễm khác được quy định ra sao?
MỤC LỤC
2. Quản lý và kiểm soát bụi, khí thải và các chất ô nhiễm khác được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Kiểm soát ô nhiễm là gì?
Căn cứ theo khoản 22 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về kiểm soát ô nhiễm như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
22. Kiểm soát ô nhiễm là quá trình phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và xử lý ô nhiễm.
…”
Theo đó, kiểm soát ô nhiễm là chuỗi các hoạt động có mục đích nhằm bảo đảm môi trường không bị ô nhiễm hoặc giảm thiểu ô nhiễm đến mức thấp nhất có thể. Quá trình này bao gồm phòng ngừa từ đầu, phát hiện kịp thời khi có dấu hiệu ô nhiễm, ngăn chặn lan rộng và xử lý triệt để các yếu tố gây ô nhiễm.
Kiểm soát ô nhiễm không chỉ là hành động xử lý hậu quả khi ô nhiễm đã xảy ra, mà quan trọng hơn là chủ động phòng ngừa và quản lý rủi ro môi trường ngay từ khâu đầu của hoạt động sản xuất, sinh hoạt và phát triển kinh tế xã hội.
2. Quản lý và kiểm soát bụi, khí thải và các chất ô nhiễm khác được quy định như thế nào?
Về việc quản lý và kiểm soát bụi, khí thải và các chất ô nhiễm khác được quy định theo Điều 88 và Điều 89 Luật Bảo vệ môi trường 2020 như sau:
“Điều 88. Quản lý và kiểm soát bụi, khí thải
1. Tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có phát tán bụi, khí thải phải kiểm soát và xử lý bụi, khí thải bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Bụi có yếu tố nguy hại vượt ngưỡng quy định phải được quản lý theo quy định của pháp luật về quản lý chất thải nguy hại.
2. Phương tiện giao thông, máy móc, thiết bị, công trình xây dựng phát tán bụi, khí thải phải có bộ phận lọc, giảm thiểu khí thải, thiết bị che chắn hoặc biện pháp khác để giảm thiểu bụi bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
3. Bộ, cơ quan ngang Bộ có liên quan hướng dẫn thực hiện hoạt động phòng ngừa, kiểm tra, giám sát, xử lý các nguồn bụi, khí thải gây ô nhiễm không khí.
Điều 89. Quản lý và kiểm soát tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ, mùi khó chịu
1. Tổ chức, cá nhân gây tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ phải kiểm soát, xử lý bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường và bức xạ.
2. Tổ chức, cá nhân trong khu dân cư gây tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ, mùi khó chịu phải thực hiện biện pháp giảm thiểu, không làm tác động xấu đến cộng đồng dân cư.
3. Tổ chức, cá nhân quản lý tuyến đường có mật độ phương tiện tham gia giao thông cao gây tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ phải có biện pháp giảm thiểu, đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
4. Cấm sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, kinh doanh và sử dụng pháo nổ. Việc sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, kinh doanh và sử dụng pháo hoa thực hiện theo quy định của Chính phủ.”
Mọi tổ chức, cá nhân có hoạt động phát tán bụi, khí thải ra môi trường như nhà máy, cơ sở sản xuất, phương tiện giao thông, công trình xây dựng đều phải có biện pháp kiểm soát và xử lý nhằm bảo đảm các chỉ số ô nhiễm không vượt quá quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
Theo đó, các cơ sở sản xuất phải lắp đặt hệ thống xử lý bụi, khí thải, còn các phương tiện và máy móc cần có bộ phận lọc, giảm thiểu khí thải hoặc thiết bị che chắn phù hợp. Đặc biệt, bụi có yếu tố nguy hại vượt ngưỡng phải được quản lý như chất thải nguy hại, đảm bảo không gây tác động xấu đến sức khỏe con người.
Bên cạnh đó, cũng mở rộng phạm vi kiểm soát sang các dạng ô nhiễm khác như tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ và mùi khó chịu. Các tổ chức, cá nhân gây ra các tác nhân này phải chủ động áp dụng biện pháp giảm thiểu, không được làm ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của cộng đồng dân cư. Đối với các tuyến đường có mật độ giao thông cao, cơ quan quản lý cũng phải thực hiện các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn và độ rung theo tiêu chuẩn kỹ thuật. Cấm tuyệt đối việc sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng pháo nổ, vì đây là nguồn phát sinh tiếng ồn, khói bụi và nguy cơ mất an toàn; chỉ cho phép pháo hoa theo quy định của Chính phủ.
Trân trọng./.
