Đơn kiện lại là gì? Đơn kiện lại của bị đơn trong tố tụng trọng tài được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là bị đơn trong một vụ tranh chấp hợp đồng vận chuyển hàng hóa đang được giải quyết tại Trung tâm trọng tài. Sau khi nhận đơn kiện của nguyên đơn, tôi nhận thấy phía nguyên đơn cũng có nhiều vi phạm hợp đồng gây thiệt hại cho công ty tôi. Tôi muốn nộp đơn kiện lại để yêu cầu bồi thường. Xin luật sư cho biết trong tố tụng trọng tài, đơn kiện lại của bị đơn được quy định như thế nào và điều kiện để được chấp nhận ra sao?
MỤC LỤC
2. Đơn kiện lại của bị đơn trong tố tụng trọng tài được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Đơn kiện lại là gì?
Hiện nay, pháp luật về trọng tài thương mại chưa đưa ra định nghĩa cụ thể về đơn kiện lại. Tuy nhiên, căn cứ theo quy định có liên quan có thể hiểu đơn kiện lại là văn bản do bị đơn gửi đến Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài (và nguyên đơn) để đưa ra yêu cầu ngược lại đối với nguyên đơn trong cùng vụ tranh chấp đang được giải quyết. Về bản chất, đây là một đơn khởi kiện độc lập nhưng gắn liền với vụ việc ban đầu, nhằm bảo vệ quyền lợi của bị đơn thông qua việc bù trừ nghĩa vụ hoặc đối trọng với yêu cầu khởi kiện, đồng thời giúp Hội đồng trọng tài giải quyết tranh chấp một cách toàn diện, triệt để.
2. Đơn kiện lại của bị đơn trong tố tụng trọng tài được quy định như thế nào?
Pháp luật về trọng tài thương mại đặt ra quy định về đơn kiện lại là một trong những căn cứ pháp lý quan trọng thể hiện việc tôn trọng ý kiến các bên được quy định cụ thể tại Điều 36 Luật Trọng tài thương mại 2010 như sau:
“Điều 36. Đơn kiện lại của bị đơn
1. Bị đơn có quyền kiện lại nguyên đơn về những vấn đề có liên quan đến vụ tranh chấp.
2. Đơn kiện lại của bị đơn phải được gửi cho Trung tâm trọng tài. Trong trường hợp vụ tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài vụ việc, đơn kiện lại phải gửi cho Hội đồng trọng tài và nguyên đơn. Đơn kiện lại phải được nộp cùng thời điểm nộp bản tự bảo vệ.
3. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được đơn kiện lại, nguyên đơn phải gửi bản tự bảo vệ cho Trung tâm trọng tài. Trường hợp vụ tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài vụ việc, nguyên đơn phải gửi bản tự bảo vệ cho Hội đồng trọng tài và bị đơn.
4. Việc giải quyết đơn kiện lại do Hội đồng trọng tài giải quyết đơn khởi kiện của nguyên đơn thực hiện theo quy định của Luật này về trình tự, thủ tục giải quyết đơn khởi kiện của nguyên đơn.”
Nội dung quy định về đơn kiện lại của bị đơn trong tố tụng trọng tài tại Điều 36 Luật Trọng tài thương mại 2010 thể hiện cơ chế pháp lý nhằm đảm bảo sự bình đẳng trong quyền tố tụng. Theo đó, bị đơn có quyền kiện lại nguyên đơn về những vấn đề có liên quan đến vụ tranh chấp. Đây là điểm quan trọng giúp bị đơn không chỉ dừng ở thế bị động phản bác mà còn chủ động đưa ra yêu cầu riêng, góp phần giải quyết toàn diện các tranh chấp giữa các bên.
Về thủ tục, đơn kiện lại phải được gửi đến Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài (trong trường hợp trọng tài vụ việc) và phải nộp cùng thời điểm với bản tự bảo vệ. Sau khi nhận được đơn kiện lại, nguyên đơn có 30 ngày để gửi bản tự bảo vệ đối với đơn kiện lại của bị đơn. Quy định này vừa bảo đảm tiến độ giải quyết tranh chấp, vừa duy trì sự công bằng khi cả hai bên đều có cơ hội trình bày và bảo vệ quan điểm của mình.
Việc giải quyết đơn kiện lại được thực hiện theo cùng trình tự, thủ tục áp dụng cho đơn khởi kiện ban đầu, tạo sự thống nhất, minh bạch và thuận tiện trong quá trình tố tụng. Tuy nhiên, quy định về thời hạn và thời điểm nộp đơn tương đối chặt chẽ, có thể gây khó khăn cho bị đơn trong trường hợp tranh chấp phức tạp. Dù vậy, đây vẫn là cơ chế quan trọng thể hiện sự tôn trọng ý kiến các bên, góp phần nâng cao hiệu quả và tính toàn diện trong việc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài.
Trân trọng./.
