Thu gom chất thải y tế là gì? Thu gom chất thải y tế được thực hiện như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi làm việc tại một bệnh viện tuyến huyện. Trong quá trình công tác, tôi thấy ở khu vực tiêm chủng, các túi đựng rác y tế lây nhiễm (như bông, gạc dính máu, kim tiêm đã dùng) thường được để lại trong phòng đến cuối ngày mới có người đến thu gom. Tôi băn khoăn không biết việc thu gom chất thải y tế thực chất được thực hiện như thế nào?

MỤC LỤC

1. Thu gom chất thải y tế là gì?

2. Thu gom chất thải y tế được thực hiện như thế nào?

Trả lời:

1. Thu gom chất thải y tế là gì?

Ngày 26/11/2021, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 20/2021/TT-BYT quy định về quản lý chất thải y tế trong phạm vi khuôn viên cơ sở y tế (sau đây gọi tắt là “Thông tư số 20/2021/TT-BYT”). Trong đó, theo khoản 3 Điều 3 của Thông tư số 20/2021/TT-BYT nêu rõ về thu gom chất thải y tế như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Thông tư này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

…

3. Thu gom chất thải y tế là quá trình tập hợp chất thải y tế từ nơi phát sinh về khu vực lưu giữ chất thải y tế tạm thời hoặc về nơi xử lý chất thải y tế trong phạm vi khuôn viên cơ sở y tế.”

Như vậy, thu gom chất thải y tế là hoạt động tập hợp và di chuyển có kiểm soát các loại rác thải phát sinh trong quá trình khám, chữa bệnh từ các phòng, khoa, khu vực trong cơ sở y tế đến nơi lưu giữ tạm thời hoặc khu vực xử lý tập trung. Đây là bước trung gian quan trọng trong quy trình quản lý chất thải, nhằm đảm bảo chất thải được thu gom an toàn, đúng loại, không gây phát tán mầm bệnh và góp phần bảo vệ môi trường cũng như sức khỏe con người.

2. Thu gom chất thải y tế được thực hiện như thế nào?

Việc thu gom chất thải y tế được quy định theo Điều 7 Thông tư số 20/2021/TT-BYT như sau:

“Điều 7. Thu gom chất thải y tế

1. Thu gom chất thải lây nhiễm:

a) Cơ sở y tế quy định luồng đi và thời điểm thu gom chất thải lây nhiễm phù hợp để hạn chế ảnh hưởng đến khu vực chăm sóc người bệnh và khu vực khác trong cơ sở y tế;

b) Dụng cụ thu gom chất thải phải bảo đảm kín, không rò rỉ dịch thải trong quá trình thu gom;

c) Chất thải lây nhiễm phải thu gom riêng từ nơi phát sinh về khu vực lưu giữ chất thải tạm thời trong cơ sở y tế. Trước khi thu gom, túi đựng chất thải phải buộc kín miệng, thùng đựng chất thải phải có nắp đậy kín;

d) Chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao phải xử lý sơ bộ ở gần nơi phát sinh chất thải để loại bỏ mầm bệnh bằng thiết bị khử khuẩn. Đối với cơ sở y tế không có thiết bị khử khuẩn chất thải, trước khi thu gom túi đựng chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao phải buộc kín miệng túi và tiếp tục bỏ vào túi đựng chất thải lây nhiễm thứ 2, buộc kín miệng túi và bỏ vào thùng thu gom chất thải lây nhiễm, bên ngoài thùng có dán nhãn “CHẤT THẢI CÓ NGUY CƠ LÂY NHIỄM CAO”, được thu gom, lưu giữ riêng tại khu lưu giữ chất thải lây nhiễm để xử lý hoặc chuyển cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định;

đ) Chất thải lây nhiễm dạng lỏng thu gom vào hệ thống thu gom nước thải y tế của cơ sở y tế và quản lý theo quy định về quản lý nước thải y tế;

e) Tần suất thu gom chất thải lây nhiễm từ nơi phát sinh về khu lưu giữ chất thải trong khuôn viên cơ sở y tế tối thiểu một lần một ngày. Đối với các cơ sở y tế có lượng chất thải lây nhiễm phát sinh dưới 05 kg trong một ngày, chất thải lây nhiễm được thu gom với tần suất tối thiểu một lần một ngày, chất thải lây nhiễm sắc nhọn được thu gom tối thiểu là một lần một tháng.

2. Thu gom chất thải nguy hại không lây nhiễm:

a) Chất thải nguy hại không lây nhiễm được thu gom, lưu giữ riêng tại khu lưu giữ chất thải trong cơ sở y tế;

b) Thiết bị y tế bị vỡ, hỏng, đã qua sử dụng thải bỏ có chứa thủy ngân được thu gom và lưu giữ riêng trong các hộp bằng nhựa hoặc các vật liệu phù hợp, bảo đảm không bị rò rỉ, phát tán hơi thủy ngân ra môi trường.

3. Thu gom chất thải rắn thông thường: chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế và chất thải rắn thông thường không sử dụng để tái chế được thu gom riêng.

4. Thu gom chất thải lỏng không nguy hại: chất thải lỏng không nguy hại được thu gom vào hệ thống thu gom nước thải của cơ sở y tế và quản lý theo quy định về quản lý nước thải y tế.

5. Khí thải phải được xử lý, loại bỏ các vi sinh vật gây bệnh trước khi xả ra môi trường xung quanh.

6. Thu gom nước thải:

a) Hệ thống thu gom nước thải phải là hệ thống kín và bảo đảm thu gom toàn bộ lượng nước thải phát sinh trong cơ sở y tế;

b) Nước thải y tế được thu gom và xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành về quản lý nước thải.”

Việc thu gom chất thải y tế được thực hiện theo nguyên tắc an toàn, khép kín và đúng quy trình, nhằm ngăn ngừa lây nhiễm và ô nhiễm môi trường. Mỗi loại chất thải từ chất thải lây nhiễm, nguy hại, thông thường cho đến chất thải lỏng và khí thải đều có phương pháp thu gom, tần suất và thiết bị riêng biệt. Trong đó, chất thải lây nhiễm được thu gom hằng ngày, đảm bảo dụng cụ kín, không rò rỉ và xử lý sơ bộ nếu có nguy cơ lây nhiễm cao. Tất cả quá trình thu gom đều phải được kiểm soát chặt chẽ, có nhãn nhận diện rõ ràng và đưa về khu lưu giữ hoặc hệ thống xử lý đúng quy định, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường bệnh viện an toàn, sạch khuẩn.

Trân trọng./.