Nội dung hủy án:
(i) Xét, thủ tục tố tụng của Tòa án cấp sơ thẩm từ thời điểm thụ lý đến trước thời điểm xét xử ngày 09/4/2024:
Các văn bản tố tụng gồm: Thông báo thụ lý vụ án số 281/TB-TLVA ngày 06/8/2018; Thông báo phiên họp giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải số 281 ngày 22/5/2020; Thông báo phiên họp giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải số 281 ngày 22/5/2020; số 281 ngày 09/10/2022; số 281 ngày 22/11/2022 và các biên bản phiên họp, biên bản hòa giải; Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 193 ngày 18/8/2023 và Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 254 ngày 16/10/2023 đều không thể hiện bà Nguyễn Thị Ngọc S là người đại diện theo ủy quyền của ông Lê Văn M, anh Lê Thanh H. Các biên bản tống đạt cũng không thể hiện Tòa án cấp sơ thẩm có tống đạt văn bản tố tụng cho bà Nguyễn Thị Ngọc S, ông Lê Văn M và anh Lê Thanh H, trong khi ông M, anh H là nguyên đơn và vắng mặt trong suốt quá trình Tòa án tiến hành phiên họp, phiên hòa giải (các bút lục 166-171; 147-151; 152-156; 157-163; 267-273).
Tuy nhiên, biên bản phiên tòa, biên bản thảo luận của Hội đồng xét xử vào các ngày 07/9/2023, ngày 25/9/2023, ngày 21/11/2023 và ngày 11/01/2024 thể hiện bà Nguyễn Thị Ngọc S là người đại diện theo ủy quyền của ông Lê Văn M, anh Lê Thanh H. Tài liệu trong hồ sơ vụ án thể hiện ngoài giấy ủy quyền của ông Lê Văn M ngày 17/10/2017 (bút lục 19-20) và giấy ủy quyền của anh Lê Thanh H ngày 15/6/2018 (bút lục 18), thì ông Lê Văn M, anh Lê Thanh H không có giấy ủy quyền nào khác (các bút lục 250A-250C; 254-254D).
Đến ngày 18/01/2024, bà Nguyễn Thị Ngọc S mới nộp cho Tòa án nhân dân huyện Chợ Gạo giấy ủy quyền ngày 11/10/2023 và Giấy ủy quyền bổ sung ngày 12/01/2024 của anh Lê Thanh H nội dung anh Lê Thanh H ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Ngọc S tham gia tố tụng giải quyết vụ kiện với vợ chồng bà Đoàn Thị T, ông Huỳnh Trần Tiến L (bút lục 297-299).
Xét giấy ủy quyền của ông Lê Văn M và anh Lê Thanh H:
- Ngày 11/10/2017, ông Lê Văn M ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Ngọc S tham gia tố tụng trong vụ án tranh chấp “Hợp đồng chuyển nhượng QSD đất” với bị đơn Đoàn Thị T, thời hạn ủy quyền kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền công chứng và chấm dứt khi vụ kiện được giải quyết xong bằng bản án hay quyết định đã có hiệu lực pháp luật hoặc chấm dứt theo quy định của pháp luật.
- Ngày 15/6/2018, anh Lê Thanh H lập giấy ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Ngọc S tham gia tố tụng và giải quyết các vấn đề có liên quan theo Thông báo về phiên họp kiểm tra, giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải số 450/TB-TA ngày 18/01/2018. Thời hạn ủy quyền: giấy ủy quyền này có hiệu lực kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền công chứng đến khi công việc ủy quyền được hoàn thành hoặc bị chấm dứt theo quy định pháp luật.
Căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án cho thấy, giấy ủy quyền ngày 11/10/2017 của ông Lê Văn M và giấy ủy quyền ngày 15/6/2018 của anh Lê Thanh H đều ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Ngọc S tham gia tố tụng trong vụ án thụ lý số 450 ngày 30/10/2017 và đến ngày 18/6/2018, Tòa án nhân dân huyện Chợ Gạo ban hành Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án số 177/2018/QĐST-DS với lý do nguyên đơn Nguyễn Thị Ngọc S đồng thời là người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn Lê Văn M, Lê Thanh H rút đơn khởi kiện, quyết định đã có hiệu lực. Như vậy, nội dung công việc ông M, anh H ủy quyền cho bà S thực hiện đã hoàn thành và vụ kiện được giải quyết xong bằng quyết định đã có hiệu lực pháp luật, nên việc ủy quyền của ông Lê Văn M, anh Lê Thanh H cho bà Nguyễn Thị Ngọc S đã chấm dứt theo quy định tại khoản 3 Điều 140 Bộ luật dân sự năm 2015.
Sau khi bà Nguyễn Thị Ngọc S, ông Lê Văn M và anh Lê Thanh H nộp đơn khởi kiện lại và Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý ngày 06/8/2018. Ông Lê Văn M, anh Lê Thanh H không lập giấy ủy quyền mới để ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Ngọc S tham gia tố tụng trong vụ án thụ lý số 281 ngày 06/8/2018. Khi xét xử vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm căn cứ giấy ủy quyền của ông Lê Văn M ngày 17/10/2017 để xác định bà S là người đại diện theo ủy quyền của ông M, là không đúng theo quy định tại các điều 85, 86, 89 và Điều 90 Bộ luật tố tụng dân sự.
Ngày 18/01/2024, bà Nguyễn Thị Ngọc S mới nộp giấy ủy quyền ngày 11/10/2023 của anh Lê Thanh H ủy quyền cho bà S tham gia tố tụng. Như vậy, từ khi thụ lý vụ án đến trước ngày mở phiên tòa ngày 09/4/2024, Tòa án cấp sơ thẩm không tống đạt các văn bản tố tụng cho anh Lê Thanh H, là vi phạm thủ tục tố tụng về tống đạt được quy định tại Chương X của Bộ luật tố tụng dân sự.
(ii) Xét, thủ tục khởi kiện bổ sung của các nguyên đơn:
Ngày 13/6/2022, các nguyên đơn Nguyễn Thị Ngọc S, ông Lê Văn M, anh Lê Thành H3 có đơn khởi kiện bổ sung yêu cầu bị đơn Đoàn Thị T bồi thường thiệt hại tài sản với số tiền 20.000.000 đồng nhưng phần cuối đơn khởi kiện chỉ có bà Nguyễn Thị Ngọc S ký tên (bút lục 232).
Ngày 12/7/2022, Tòa án nhân dân huyện Chợ Gạo ban hành Thông báo nộp tạm ứng án phí cho bà Nguyễn Thị Ngọc S, ông Lê Văn M và anh Lê Thanh H với số tiền nộp là 500.000 đồng. (bút lục 233-234).
Ngày 12/7/2022, Tòa án nhân dân huyện Chợ Gạo ban hành thông báo thụ lý số 281/TB-TLVA thụ lý yêu cầu khởi kiện bổ sung của bà Nguyễn Thị Ngọc S, ông Lê Văn M và anh Lê Thanh H (bút lục 235).
Như vậy, Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý yêu cầu khởi kiện bổ sung của nguyên đơn chưa đảm bảo theo quy định tại Điều 5, Điều 186, 187, 188 và Điều 189 Bộ luật tố tụng dân sự. Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Ngọc S rút yêu cầu khởi kiện bổ sung này, nên Tòa án cấp sơ thẩm cần rút kinh nghiệm khi xem xét thụ lý yêu cầu khởi kiện của đương sự.
(iii) Từ những phân tích trên cho thấy, Tòa án cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, nên Hội đồng xét xử hủy bản án sơ thẩm, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại. Do hủy bản án sơ thẩm, nên Hội đồng xét xử không xem xét yêu cầu kháng cáo cũng như yêu cầu xem xét thẩm định, định giá lại tài sản tranh chấp của bị đơn Đoàn Thị T.