Trách nhiệm của các cơ quan trong việc tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Doanh nghiệp của chúng tôi là doanh nghiệp đổi mới sáng tạo đang hoạt động tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và tôi biết được doanh nghiệp mình được hưởng nhiều các cơ chế, chính sách ưu đãi từ nhiệm vụ, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tuy nhiên, tôi không biết các nhiệm vụ, trách nhiệm này đang được quy định như thế nào trong pháp luật hiện hành để nắm bắt cho hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, xin hỏi Luật sư trách nhiệm của các cơ quan trong việc tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia được quy định như thế nào? Kính mong Luật sư giải đáp thắc mắc giúp tôi.
MỤC LỤC
1. Nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia là gì?
Trả lời:
1. Nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia là gì?
Nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia được quy định tại Điều 4 Nghị định số 97/2025/NĐ-CP ngày 05/5/2025 của Chính phủ về việc quy định cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia gồm các nguyên tắc cơ bản sau:
“Điều 4. Nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung
1. Nhà nước khuyến khích và có các cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ để tạo môi trường nghiên cứu và phát triển, đầu tư kinh doanh thuận lợi tại Trung tâm nhằm thu hút nhân tài, chuyên gia trong nước và nước ngoài, các tập đoàn, doanh nghiệp công nghệ trong nước và từ các nước có trình độ công nghệ phát triển để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh.
2. Trung tâm được hưởng các cơ chế, chính sách ưu đãi và các thủ tục hành chính thuận lợi theo quy định của pháp luật nhằm thực hiện hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
3. Trung tâm thực hiện cơ chế tự chủ áp dụng cho các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư. Ngoài ra, Trung tâm được thực hiện các cơ chế, chính sách ưu đãi quy định tại Nghị định này.
4. Trung tâm được sử dụng vốn ngân sách nhà nước và nguồn thu hợp pháp khác của Trung tâm để đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, cơ sở lưu trú, cơ sở cung cấp dịch vụ tiện ích khác cho các tổ chức, cá nhân tham gia các hoạt động của Trung tâm và triển khai các chương trình, dự án, hoạt động hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.”
Theo đó, nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia tập trung vào 02 khía cạnh:
- Trách nhiệm của Nhà nước trong khuyến khích và có các cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ phù hợp;
- Các nguyên tắc cho phép sự tự chủ và sử dụng các nguồn thu từ ngân sách, nguồn thu hơp pháp khác cho hoạt động xây dựng, nâng cấp và triển khai chương trình, dự án.
Vậy, các nguyên tắc ưu đãi, khuyến khích chung nêu trên không những nói lên trách nhiệm của cơ quan nhà nước mà còn cho thấy quyền tự chủ, tự lực của chính Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia trong quá trình phát triển của mình. Đòi hỏi các bên phải tuân thủ trong phạm vi quyền hạn, chức trách và quyền, nghĩa vụ mà pháp luật đặt ra. Từ đó, làm cơ sở để quy kết trách nhiệm khi có các hành vi áp dụng, thực hiện không đúng theo yêu cầu, nguyên tắc chung.
2. Trách nhiệm của các cơ quan trong việc tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia được quy định như thế nào?
Trách nhiệm của các cơ quan trong việc tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia được quy định tại Điều 13 Nghị định số 97/2025/NĐ-CP ngày 05/5/2025 của Chính phủ về việc quy định cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia như sau:
“Điều 13. Trách nhiệm của các cơ quan
1. Bộ Tài chính:
a) Trình Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định theo thẩm quyền các cơ chế, chính sách ưu đãi để thúc đẩy hoạt động của Trung tâm, các tổ chức, cá nhân hoạt động tại Trung tâm và các dự án cần đặc biệt thu hút đầu tư vào Trung tâm phù hợp với từng thời kỳ, giai đoạn phát triển của Trung tâm;
b) Chỉ đạo Trung tâm trong việc huy động các nguồn lực hợp pháp để xây dựng, vận hành Trung tâm theo chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm.
2. Bộ Khoa học và Công nghệ:
a) Hướng dẫn thực hiện thủ tục xác lập quyền sở hữu công nghiệp quy định tại khoản 2 Điều 11 Nghị định này;
b) Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn tiêu chí, điều kiện cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo được hưởng các cơ chế, chính sách ưu đãi theo pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
3. Các bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phối hợp với Bộ Tài chính để hỗ trợ, phát triển các cơ sở hoạt động của Trung tâm và kết nối hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp với hoạt động Trung tâm.
4. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương:
a) Hỗ trợ thủ tục bố trí địa điểm, thành lập, hoạt động của các cơ sở của Trung tâm đặt tại địa phương;
b) Kết nối hoạt động của các trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của địa phương với hoạt động của Trung tâm.”
Như vậy, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia với vị trí là một đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ Tài chính sẽ chịu sự chỉ đạo, điều hành trực tiếp của cơ quan này. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ chịu các trách nhiệm liên quancơ chế, chính sách ưu đãi để thúc đẩy hoạt động của Trung tâm, các tổ chức, cá nhân hoạt động tại Trung tâm và các dự án cần đặc biệt thu hút đầu tư vào Trung tâm; chỉ đạo trong thu hút nguồn lực xây dựng, vận hành Trung tâm.
Bên cạnh đó, còn là sự tham gia của Bộ Khoa học và Công nghệ trong hướng dẫn thực hiện thủ tục xác lập quyền sở hữu công nghiệp trước thời hạn khi có yêu cầu hay hướng dẫn tiêu chí, điều kiện để các tổ chức, cá nhân hoạt động tại Trung tâm được hưởng các cơ chế, chính sách ưu đãi phù hợp.
Cuối cùng là trách nhiệm của các bộ, cơ quan ngang bộ và Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong hỗ trợ hình thành, duy trì hoạt động của các cơ sở hoạt động trong Trung tâm và các hoạt động khác kết nối liên ngành, liên cấp để hình thành nên mạng lưới khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, đồng bộ.
Có thể thấy, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phát triển nằm dưới sự quản lý, điều hành của các cấp từ Trung ương đến địa phương để được kịp thời hỗ trợ về nguồn lực, vật lực thiết yếu và định hướng, dẫn dắt trong quá trình hoạt động. Quy định này được đặt ra không chỉ đảm bảo cho quá trình phát triển lành mạnh, hợp lý mà còn giúp cho việc kết nối với các cơ quan chủ quản trong quá trình hoạt động của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia.
Trân trọng./.
