Quyền và nguyên tắc cạnh tranh trong kinh doanh được quy định như thế nào? Các hành vi nào bị nghiêm cấm có liên quan đến cạnh tranh?

Luật sư cho tôi hỏi: Doanh nghiệp tôi đang kinh doanh trong lĩnh vực thực phẩm, hiện nay cạnh tranh trên thị trường rất lớn. Vậy quyền và nguyên tắc cạnh tranh trong kinh doanh được quy định cụ thể như thế nào? Ngoài ra, những hành vi nào trong cạnh tranh bị pháp luật nghiêm cấm mà doanh nghiệp cần tránh?

MỤC LỤC

1. Quyền và nguyên tắc cạnh tranh trong kinh doanh được quy định như thế nào?

2. Các hành vi nào bị nghiêm cấm có liên quan đến cạnh tranh?

Trả lời:

1. Quyền và nguyên tắc cạnh tranh trong kinh doanh được quy định như thế nào?

Trong nền kinh tế thị trường, cạnh tranh là động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển và đổi mới. Để đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và hiệu quả, pháp luật quy định rõ quyền cạnh tranh của doanh nghiệp cũng như các nguyên tắc trong hoạt động cạnh tranh. Cụ thể tại Điều 5 Luật Cạnh tranh 2018 quy định như sau:

“Điều 5. Quyền và nguyên tắc cạnh tranh trong kinh doanh

1. Doanh nghiệp có quyền tự do cạnh tranh theo quy định của pháp luật. Nhà nước bảo đảm quyền cạnh tranh hợp pháp trong kinh doanh.

2. Hoạt động cạnh tranh được thực hiện theo nguyên tắc trung thực, công bằng và lành mạnh, không xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, của người tiêu dùng.”

Việc tôn trọng quyền cạnh tranh hợp pháp và tuân thủ các nguyên tắc trung thực, công bằng, lành mạnh không chỉ bảo vệ lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, doanh nghiệp và người tiêu dùng mà còn góp phần duy trì trật tự kinh tế và thúc đẩy phát triển bền vững. Bên cạnh đó, để đảm bảo quyền cạnh tranh hợp pháp trong kinh doanh, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và công bằng, Nhà nước đã ban hành những chính sách điều chỉnh một cách linh hoạt, phù hợp với nền kinh tế thị trường, căn cứ Điều 6 Luật Cạnh tranh 2018, chính sách của Nhà nước về cạnh tranh được quy định như sau:

“Điều 6. Chính sách của Nhà nước về cạnh tranh

1. Tạo lập, duy trì môi trường cạnh tranh lành mạnh, công bằng, bình đẳng, minh bạch.

2. Thúc đẩy cạnh tranh, bảo đảm quyền tự do cạnh tranh trong kinh doanh của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

3. Tăng cường khả năng tiếp cận thị trường, nâng cao hiệu quả kinh tế, phúc lợi xã hội và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

4. Tạo điều kiện để xã hội, người tiêu dùng tham gia quá trình giám sát việc thực hiện pháp luật về cạnh tranh.”

Những chính sách trên của pháp luật với vai trò xây dựng môi trường cạnh tranh sôi động, lành mạnh để khuyến khích cạnh tranh phát triển. Nhờ có cạnh tranh giữa các doanh nghiệp mà người tiêu dùng có cơ hội nhận được những sản phẩm ngày càng phong phú và đa dạng với chất lượng và giá thành phù hợp. Không những thế, cạnh tranh còn tạo áp lực và thúc đẩy cho sự đổi mới của doanh nghiệp trong việc thúc đẩy sản xuất. Qua đó góp phần tạo động lực để các doanh nghiệp ngày càng phát triển.

2. Các hành vi nào bị nghiêm cấm có liên quan đến cạnh tranh?

Nhằm tránh những hành vi sai lệch ảnh hưởng tiêu cực đến cạnh tranh trong thị trường, pháp luật đã quy định các hành vi bị nghiêm cấm có liên quan đến cạnh tranh tại Điều 8 Luật Cạnh tranh 2018 như sau:

“Điều 8. Các hành vi bị nghiêm cấm có liên quan đến cạnh tranh

1. Cơ quan nhà nước thực hiện hành vi gây cản trở cạnh tranh trên thị trường sau đây:

a) Ép buộc, yêu cầu, khuyến nghị doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hiện hoặc không thực hiện việc sản xuất, mua, bán hàng hóa, cung ứng, sử dụng dịch vụ cụ thể hoặc mua, bán hàng hóa, cung ứng, sử dụng dịch vụ với doanh nghiệp cụ thể, trừ hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực độc quyền nhà nước hoặc trong trường hợp khẩn cấp theo quy định của pháp luật;

b) Phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp;

c) Ép buộc, yêu cầu, khuyến nghị các hiệp hội ngành, nghề, tổ chức xã hội - nghề nghiệp khác hoặc các doanh nghiệp liên kết với nhau nhằm hạn chế cạnh tranh trên thị trường;

d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động cạnh tranh.

2. Tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, vận động, kêu gọi, ép buộc hoặc tổ chức để doanh nghiệp thực hiện hành vi hạn chế cạnh tranh, cạnh tranh không lành mạnh.”

Từ những quy định trên thấy được rằng pháp luật đã kiểm soát chặt chẽ các hành vi có nguy cơ làm méo mó thị trường, cản trở sự phát triển của doanh nghiệp và gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Việc nghiêm cấm các hành vi này là biện pháp cần thiết để bảo vệ sự công bằng và lành mạnh trong kinh doanh. Ngoài ra, đây còn là cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và thúc đẩy thị trường phát triển ổn định.

Trân trọng./.