Hỗ trợ đầu tư là gì? Hình thức hỗ trợ đầu tư bao gồm các loại nào? Việc thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư được thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Chúng tôi là doanh nghiệp đang dự tính đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao và biết rằng doanh nghiệp chúng tôi có khả năng được hỗ trợ đầu tư. Tuy nhiên, vì nhận thức ban đầu còn hạn chế nên chúng tôi vẫn chưa rõ hỗ trợ đầu tư là gì, các hình thức hỗ trợ mà chúng tôi có thể được hưởng là những loại nào, cũng như Quỹ Hỗ trợ đầu tư dành cho đối tượng là doanh nghiệp như chúng tôi được thành lập ra sao. Vì vậy, xin hỏi Luật sư, theo quy định của pháp luật hiện hành hỗ trợ đầu tư là gì? Hình thức hỗ trợ đầu tư bao gồm các loại nào? Việc thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư được thực hiện như thế nào? Kính mong Luật sư giải đáp giúp tôi.
MỤC LỤC
2. Hình thức hỗ trợ đầu tư bao gồm các loại nào?
3. Việc thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư được thực hiện như thế nào?
Trả lời:
1. Hỗ trợ đầu tư là gì?
Hỗ trợ đầu tư được hiểu là tập hợp các quy định, chính sách, biện pháp của Nhà nước trong trợ giúp, khuyến khích hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư kinh doanh.
Hỗ trợ đầu tư khác với ưu đãi đầu tư ở những điểm cơ bản sau:
- Hỗ trợ đầu tư nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư tiến hành việc kinh doanh khi họ không đủ năng lực hoặc không đủ tài chính để thực hiện các công việc đảm bảo cho quá trình đầu tư được suôn sẻ, bớt đi những rào cản. Ưu đãi đầu tư ở khía cạnh khác nhằm mục đích khuyến khích nhà đầu tư đầu tư vào các ngành, nghề, lĩnh vực, địa bàn theo định hướng của nhà nước.
- Hỗ trợ đầu tư gắn với các hình thức cơ bản như hỗ trợ về hạ tầng kỹ thuật, tài chính, lao động, công nghệ,… Còn ưu đãi đầu tư có hình thức liên quan đến ưu đãi thuế, miễn thuế, áp dụng phương pháp tính thuế có lợi cho nhà đầu tư hoặc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất.
Tuy nhiên, phải nói rằng hai hình thức khuyến khích này không mâu thuẫn, loại trừ lẫn nhau mà cùng tồn tại song hành với nhau để trợ giúp nhà đầu tư trong quá trình hoạt động kinh doanh của mình. Đồng nghĩa với việc một dự án đầu tư có thể hưởng một trong hai hình thức khuyến khích nêu trên hoặc hưởng đồng thời cả hai. Từ đó, giúp nhà đầu tư dễ dàng, thuận lợi và nâng cao tinh thần sẵn sàng tham gia đầu tư dưới sự trợ giúp nêu trên của nhà nước.
Như vậy, hỗ trợ đầu tư là chính sách rất thiết thực của Nhà nước ta cũng như nhiều quốc gia trên thế giới để giúp đỡ nhà đầu tư ở một hoặc một vài khía cạnh về tài chính, cơ sở hạ tầng – kỹ thuật, đào tạo lao động,… Mục đích cuối cùng là tạo môi trường đầu tư kinh doanh thân thiện, lành mạnh nơi mà nhà đầu tư nào thật sự cần trợ giúp đều được nhận các chính sách hỗ trợ phù hợp.
2. Hình thức hỗ trợ đầu tư bao gồm các loại nào?
Các hình thức hỗ trợ đầu tư được quy định tại Điều 18 Luật Đầu tư 2020 bao gồm:
“Điều 18. Hình thức hỗ trợ đầu tư
1. Các hình thức hỗ trợ đầu tư bao gồm:
a) Hỗ trợ phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong và ngoài hàng rào dự án đầu tư;
b) Hỗ trợ đào tạo, phát triển nguồn nhân lực;
c) Hỗ trợ tín dụng;
d) Hỗ trợ tiếp cận mặt bằng sản xuất, kinh doanh; hỗ trợ cơ sở sản xuất, kinh doanh di dời theo quyết định của cơ quan nhà nước;
đ) Hỗ trợ khoa học, kỹ thuật, chuyển giao công nghệ;
e) Hỗ trợ phát triển thị trường, cung cấp thông tin;
g) Hỗ trợ nghiên cứu và phát triển.
2. Căn cứ định hướng phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách nhà nước trong từng thời kỳ, Chính phủ quy định chi tiết các hình thức hỗ trợ đầu tư quy định tại khoản 1 Điều này đối với doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, tổ chức khoa học và công nghệ, doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, doanh nghiệp đầu tư vào giáo dục, phổ biến pháp luật và các đối tượng khác.”
Theo đó, các hình thức hỗ trợ đầu tư được phân loại thành 03 nhóm cơ bản: hỗ trợ ban đầu về kết cấu hạ tầng, hỗ trợ về nhân lực – lao động và hỗ trợ liên quan đến quá trình phát triển sản xuất – kinh doanh như: các khoản tín dụng, tiếp cận mặt bằng, khoa học kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, nghiên cứu phát triển,…
Bên cạnh đó, điều luật cho thấy các đối tượng được áp dụng hỗ trợ đầu tư bao gồm: doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ,doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, doanh nghiệp đầu tư vào giáo dục, phổ biến pháp luật và các đối tượng khác. Việc quy định chi tiết về các hình thức hỗ trợ đối với các đối tượng trên phải đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách nhà nước trong từng thời kỳ.
Như vậy, các hình thức hỗ trợ nêu trên có vai trò quan trọng trong việc tạo lập cơ sở vật chất và phương tiện cần thiết, bảo đảm cho doanh nghiệp, dự án đầu tư được đáp ứng các điều kiện cơ bản để triển khai hoạt động đầu tư, kinh doanh. Qua đó, góp phần giảm chi phí và rủi ro, nâng cao chất lượng, đồng thời khai thác, sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực xã hội hiện có về công nghệ, tín dụng, mặt bằng và các yếu tố liên quan.
3. Việc thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư được thực hiện như thế nào?
Quỹ hỗ trợ đầu tư được thực hiện theo quy định tại Điều 18a Luật Đầu tư 2020 được bổ sung bởi Khoản 3 Điều 2 Luật sửa đổi Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu 2024 như sau:
“Điều 18a. Quỹ Hỗ trợ đầu tư
1. Chính phủ thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu và nguồn hợp pháp khác để ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích, thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư.
2. Chính phủ quy định chi tiết mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, nguồn ngân sách cấp hằng năm và bổ sung cho Quỹ, hình thức hỗ trợ, cơ chế bồi hoàn hỗ trợ và các chính sách đặc thù khác của Quỹ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi ban hành.”
Đây là quy định nhằm cho phép thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư – Quỹ có chức năng ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích, thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư.
Theo đó, Chính phủ là cơ quan có trách nhiệm thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư với kinh phí đầu vào lấy từnguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu và nguồn hợp pháp khác. Đồng thời, Chính phủ cũng là cơ quan quy định mô hình hoạt động, địa vị pháp lý và các chính sách khác của Quỹ sau khi nhận ý kiến từ Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Vậy, việc thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư có tính phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc, đánh giá từ nhiều cấp, ban ngành. Đồng thời, Quỹ hoạt động với nhiều cơ chế đặc thù dưới trách nhiệm dẫn dắt trực tiếp của Chính phủ. Điều này sẽ góp phần tăng tính hiệu quả, thực hiện hỗ trợ cho đúng đối tượng trong quá trình hoạt động của Quỹ hỗ trợ đầu tư.
Trân trọng./.
