Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh được quy định thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là chủ của một quán cà phê hoạt động dưới hình thức hộ kinh doanh và đã đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong 12 tháng để sửa chữa mặt bằng. Tuy nhiên, sau 6 tháng thì việc sửa chữa hoàn tất và tôi có mong muốn mở cửa hoạt động trở lại sớm hơn thời hạn đã đăng ký. Do vậy, tôi muốn hỏi, trong trường hợp này tôi cần chuẩn bị hồ sơ, trình tự, thủ tục như thế nào để được tiếp tục kinh doanh hợp pháp? Mong Luật sư hỗ trợ, giải đáp!
MỤC LỤC
1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã được quy định như thế nào?
Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã được quy định tại Điều 22 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính Phủ về Đăng ký doanh nghiệp (sau đây gọi tắt là “Nghị định 168/2025/NĐ-CP”) như sau:
“Điều 22. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã
1. Tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh; xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp hoặc từ chối cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy định của pháp luật.
2. Hướng dẫn hộ kinh doanh và người thành lập hộ kinh doanh về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh.
3. Phối hợp xây dựng, quản lý, vận hành Hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh hoạt động trên phạm vi địa bàn; định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân cấp xã, Cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Tài chính và các cơ quan liên quan về tình hình đăng ký hộ kinh doanh trên địa bàn theo quy định về chế độ báo cáo của cơ quan hành chính nhà nước.
4. Cung cấp thông tin về đăng ký hộ kinh doanh trên phạm vi địa bàn cho các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan có liên quan khác theo quy định của pháp luật.
5. Trực tiếp theo dõi, kiểm tra hoặc đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo dõi, kiểm tra hộ kinh doanh theo nội dung trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh.
6. Yêu cầu hộ kinh doanh báo cáo về việc tuân thủ các quy định về hộ kinh doanh tại Nghị định này để thực hiện công tác quản lý nhà nước.
7. Yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi nhận được văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc hộ kinh doanh kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng không đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật.
8. Thu hồi, khôi phục Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh theo quy định tại Nghị định này.
9. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan thực hiện việc số hóa, chuẩn hóa, chuyển đổi dữ liệu, cập nhật, bổ sung thông tin có liên quan đến đăng ký hộ kinh doanh theo quy định pháp luật tại địa phương vào Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh.”
Với vai trò là cầu nối giữa hộ kinh doanh và hệ thống cơ quan hành chính nhà nước, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã không chỉ đảm nhận công tác tiếp nhận, thẩm định, cấp hay từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, mà còn có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, giám sát nhằm bảo đảm tính pháp lý cũng như trật tự trong quá trình hộ kinh doanh hoạt động. Ngoài ra, để góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hộ kinh doanh khi tham gia vào thị trường kinh tế, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã còn đóng vai trò chủ chốt trong việc yêu cầu hộ kinh doanh báo cáo về việc chấp hành các quy định pháp luật về đăng ký hộ kinh doanh cũng như có quyền yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động những ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc hộ kinh doanh kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng không đáp ứng đủ các điều kiện mà pháp luật đã đặt ra.
2. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh được quy định thực hiện như thế nào?
Quy định tại Điều 103 Nghị định 168/2025/NĐ-CP không chỉ thiết lập cơ chế pháp lý minh bạch cho việc tạm ngừng kinh doanh hay tiếp tục hoạt động kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh, mà còn thể hiện vai trò quản lý nhà nước trong việc đảm bảo sự ổn định, trật tự và tính kỷ luật trong hoạt động kinh tế, cụ thể như sau:
“Điều 103. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh
1. Trường hợp hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh từ 15 ngày trở lên hoặc tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký, hộ kinh doanh gửi hồ sơ đăng ký đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã chậm nhất là 03 ngày làm việc trước ngày tạm ngừng kinh doanh hoặc tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký. Hồ sơ đăng ký bao gồm giấy đề nghị đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký. Trường hợp hộ kinh doanh có nhu cầu tiếp tục tạm ngừng kinh doanh sau khi hết thời hạn đã đăng ký thì phải gửi giấy đề nghị đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã chậm nhất 03 ngày làm việc trước ngày tiếp tục tạm ngừng kinh doanh. Thời hạn tạm ngừng kinh doanh của mỗi lần đăng ký không được quá một năm.
2. Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trao giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả cho hộ kinh doanh. Trong thời hạn 01 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã cấp giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tạm ngừng kinh doanh, giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký cho hộ kinh doanh.
3. Trường hợp hộ kinh doanh đăng ký tạm ngừng kinh doanh, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã cập nhật tình trạng pháp lý của hộ kinh doanh trong Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh sang tình trạng tạm ngừng kinh doanh.
4. Trường hợp Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã nhận được văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc hộ kinh doanh kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng không đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã ra thông báo yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Trường hợp hộ kinh doanh không tạm ngừng kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện theo yêu cầu, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã yêu cầu hộ kinh doanh báo cáo theo quy định tại khoản 6 Điều 22 Nghị định này.”
Việc đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký không chỉ là thủ tục hành chính bắt buộc, mà còn là cơ chế quản lý thiết thực nhằm cân bằng quyền tự do kinh doanh của hộ kinh doanh với yêu cầu giám sát, điều tiết của Nhà nước. Theo đó, trong trường hợp hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động từ 15 ngày trở lên hoặc tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký, hộ kinh doanh phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ đăng ký và gửi hồ sơ đăng ký này đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã chậm nhất 03 ngày làm việc trước ngày thực hiện. Lưu ý, nếu hộ kinh doanh có nhu cầu tiếp tục tạm ngừng kinh doanh sau khi hết thời hạn đã đăng ký thì phải gửi giấy đề nghị đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trong thời hạn nhất định để được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tạm ngừng kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Tùy vào mỗi trường hợp mà hồ sơ đăng ký có thể bao gồm Giấy đề nghị đăng ký tạm ngừng kinh doanh hoặc Giấy đề nghị đăng ký tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký. Để bảo đảm quá trình đăng ký này được diễn ra thuận lợi, Thông tư số 68/2025/TT-BTC ngày 01/7/2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính đã quy định chi tiết giấy đề nghị đăng ký tạm ngừng kinh doanh/tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh theo Mẫu số 3 tại Phụ lục II được ban hành kèm theo Thông tư 68/2025/TT-BTC này. Song song với đó, quy định rõ rằng thời hạn mỗi lần tạm ngừng kinh doanh không được quá một năm đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh chủ động, linh hoạt trong kế hoạch hoạt động của mình.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ về việc tạm ngừng kinh doanh hoặc tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của hộ kinh doanh, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã không chỉ có trách nhiệm trao giấy hẹn trả kết quả cho người nộp mà còn cấp giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tạm ngừng kinh doanh, giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký cho hộ kinh doanh trong vòng 01 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ nêu trên. Đồng thời, khi có đăng ký tạm ngừng kinh doanh, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã phải cập nhật kịp thời và chính xác tình trạng pháp lý của hộ kinh doanh trong Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh sang tình trạng tạm ngừng kinh doanh để phản ánh đúng thực tế, tránh gây nhầm lẫn trong công tác quản lý nhà nước. Việc quy định cụ thể như vậy không chỉ góp phần nâng cao tính đồng bộ, thống nhất của thủ tục hành chính, mà còn giúp hộ kinh doanh yên tâm khi đưa ra quyết định tạm ngừng kinh doanh hoặc tiếp tục kinh doanh trước thời hạn đã đăng ký của mình.
Ngoài ra, Điều 103 Nghị định 168/2025/NĐ-CP còn thể hiện rõ cơ chế quản lý chặt chẽ của Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã đối với hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Theo đó, khi nhận được văn bản từ cơ quan có thẩm quyền xác định hộ kinh doanh không đáp ứng đủ điều kiện pháp luật, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã có trách nhiệm ra thông báo yêu cầu tạm ngừng kinh doanh đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh đó. Trong trường hợp hộ kinh doanh không tuân thủ yêu cầu tạm ngừng, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã có quyền yêu cầu chủ thể kinh doanh này báo cáo về việc tuân thủ các quy định về hộ kinh doanh để thực hiện công tác quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật.
Trân trọng./.
