Trung tâm tài chính quốc tế là gì? Mục tiêu phát triển Trung tâm tài chính quốc tế để làm gì? Nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế được quy định như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi nghe nói tồn tại Trung tâm tài chính quốc tế nhưng không biết cụ thể Trung tâm được pháp luật quy định như thế nào? Việc phát triển Trung tâm tài chính quốc tế nhằm đạt được những mục tiêu chiến lược nào về mặt kinh tế, tài chính, xã hội và quốc tế? Nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế được quy định như thế nào?

MỤC LỤC

1. Trung tâm tài chính quốc tế là gì?

2. Mục tiêu phát triển Trung tâm tài chính quốc tế để làm gì?

3. Nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế được quy định như thế nào?

Trả lời:

1. Trung tâm tài chính quốc tế là gì?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 222/2025/QH15 (có hiệu lực từ ngày: 01/9/2025) quy định như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Nghị quyết này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Trung tâm tài chính quốc tế là khu vực có ranh giới địa lý xác định do Chính phủ thành lập đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng, tập trung hệ sinh thái đa dạng các dịch vụ tài chính và dịch vụ hỗ trợ, được áp dụng cơ chế, chính sách quy định tại Nghị quyết này.”

Từ quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 222/2025/QH15, có thể thấy rằng: "Trung tâm tài chính quốc tế" được hiểu là một khu vực có phạm vi địa lý rõ ràng, do Chính phủ thành lập, đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng. Đây là nơi tập trung hệ sinh thái đa dạng các dịch vụ tài chính và các dịch vụ hỗ trợ liên quan, đồng thời được áp dụng những cơ chế, chính sách đặc thù được quy định riêng tại Nghị quyết 222/2025/QH15.

Việc xác lập khái niệm này có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng phát triển các trung tâm tài chính của Việt Nam theo chuẩn quốc tế, bảo đảm cơ sở pháp lý cho việc thiết lập và vận hành các khu vực này theo mô hình đặc biệt, thúc đẩy thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập tài chính toàn cầu.

2. Mục tiêu phát triển Trung tâm tài chính quốc tế để làm gì?

Căn cứ theo Điều 4 Nghị quyết 222/2025/QH15 (có hiệu lực từ ngày: 01/9/2025) quy định như sau:

“Điều 4. Mục tiêu phát triển Trung tâm tài chính quốc tế

1. Trung tâm tài chính quốc tế đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng được xây dựng trên cơ sở thống nhất về hoạt động, quản lý, giám sát; có định hướng phát triển sản phẩm riêng biệt, phát huy thế mạnh của từng thành phố; bảo đảm sự công bằng, tương hỗ lẫn nhau, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu, nâng tầm vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu gắn với động lực tăng trưởng kinh tế.

2. Thúc đẩy tài chính bền vững, khuyến khích phát triển các sản phẩm tài chính xanh và huy động nguồn lực cho các dự án chuyển đổi năng lượng và chuyển đổi xanh, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

3. Trung tâm tài chính quốc tế vận hành theo các chuẩn mực quốc tế tiên tiến, kết nối với các thị trường và trung tâm tài chính lớn trên thế giới, tạo điều kiện liên kết các sàn giao dịch trong nước với quốc tế, thúc đẩy dòng vốn đầu tư và phát triển dịch vụ tài chính ứng dụng công nghệ.

4. Thu hút và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyên gia tài chính trong nước và nước ngoài; tạo môi trường làm việc và sinh sống thuận lợi cho chuyên gia, doanh nhân quốc tế tại Trung tâm tài chính quốc tế.

5. Việc phát triển Trung tâm tài chính quốc tế phải bảo đảm hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư, người dân trong phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an toàn tài chính, an ninh kinh tế, ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội.”

Căn cứ theo Điều 4 Nghị quyết 222/2025/QH15, có thể thấy rằng: Việc phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng được định hướng với mục tiêu chiến lược toàn diện, không chỉ nhằm nâng cao vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, hiện đại hóa hệ sinh thái tài chính quốc gia và tăng cường hội nhập quốc tế.

Cụ thể, các trung tâm này được thiết kế theo nguyên tắc thống nhất trong quản lý, giám sát, đồng thời phát huy đặc thù và lợi thế riêng của từng thành phố. Trung tâm tài chính quốc tế hướng đến vận hành theo các chuẩn mực quốc tế tiên tiến, kết nối với thị trường tài chính toàn cầu, phát triển các sản phẩm tài chính xanh, tài chính bền vững, ứng dụng công nghệ hiện đại, qua đó thúc đẩy dòng vốn đầu tư và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số hóa.

Bên cạnh đó, chính sách phát triển trung tâm còn nhằm thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các chuyên gia, nhà đầu tư, doanh nhân quốc tế sinh sống và làm việc. Quan trọng hơn, việc xây dựng và vận hành Trung tâm tài chính quốc tế phải luôn bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân; đồng thời giữ vững an ninh kinh tế, an toàn tài chính và ổn định xã hội.

Như vậy, mục tiêu phát triển Trung tâm tài chính quốc tế được xác lập một cách toàn diện, bài bản và có định hướng rõ ràng, là nền tảng pháp lý quan trọng để hiện thực hóa khát vọng đưa Việt Nam trở thành điểm đến tài chính hàng đầu trong khu vực và thế giới.

3. Nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế được quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 5 Nghị quyết 222/2025/QH15 (có hiệu lực từ ngày: 01/9/2025) quy định như sau:

“Điều 5. Nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế

1. Chủ thể đáp ứng điều kiện quy định tại Nghị quyết này và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù theo quy định tại Nghị quyết này.

2. Cơ chế, chính sách đặc thù quy định tại Nghị quyết này áp dụng trong phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế được quy định tại Nghị định của Chính phủ về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế theo quy định tại Điều 8 Nghị quyết này.

3. Nguyên tắc hoạt động của các Thành viên:

a) Hoạt động hiệu quả, minh bạch, liêm chính;

b) Chuyên nghiệp trong cung cấp dịch vụ tài chính, dịch vụ hỗ trợ;

c) Áp dụng các chuẩn mực quốc tế trong hoạt động của các Thành viên.

4. Hoạt động quản lý nhà nước trong Trung tâm tài chính quốc tế phải bảo đảm sự độc lập của Trung tâm tài chính quốc tế và các Thành viên.

5. Nhà nước công nhận và bảo hộ quyền sở hữu tài sản, vốn đầu tư, thu nhập, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của Thành viên.

6. Nhà nước có cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi thu hút nguồn vốn, công nghệ, phương thức quản lý hiện đại, nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển kết cấu hạ tầng vào Trung tâm tài chính quốc tế nhằm:

a) Tạo môi trường hấp dẫn cho đầu tư trong lĩnh vực dịch vụ tài chính để thúc đẩy thu hút đầu tư và tự do di chuyển nguồn vốn quốc tế giữa Trung tâm tài chính quốc tế và thế giới;

b) Phát triển thị trường chứng khoán, bảo hiểm, hoạt động ngân hàng, công nghệ tài chính, tài sản số, hàng hóa, thương mại điện tử tại Việt Nam và hội nhập với thị trường quốc tế;

c) Thu hút, phát triển đổi mới sáng tạo, dịch vụ tài chính hỗ trợ các dự án xanh, bền vững tại Việt Nam; phát triển dịch vụ tài chính và dịch vụ hỗ trợ theo thông lệ quốc tế;

d) Thu hút, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam có khả năng cung cấp dịch vụ tài chính và dịch vụ chuyên môn có liên quan theo tiêu chuẩn quốc tế.

7. Cơ quan điều hành và Cơ quan giám sát được tổ chức tinh gọn, có thẩm quyền phù hợp, hiệu lực, hiệu quả; được áp dụng thủ tục hành chính đặc biệt, đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân theo quy định của Nghị quyết này và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, phù hợp thông lệ quốc tế, điều kiện Việt Nam.”

Dẫn chiếu đến Điều 8 Nghị quyết 222/2025/QH15 quy định như sau:

“Điều 8. Thành lập Trung tâm tài chính quốc tế

1. Chính phủ ban hành Nghị định về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế.

2. Việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế bao gồm các nội dung sau đây:

a) Tên, mục tiêu và định hướng phát triển Trung tâm tài chính quốc tế; lộ trình và kế hoạch phát triển ở từng thành phố;

b) Vị trí, địa giới hành chính, diện tích Trung tâm tài chính quốc tế;

c) Cơ cấu tổ chức Trung tâm tài chính quốc tế;

d) Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức quy định tại khoản 1 Điều 9 của Nghị quyết này;

đ) Danh mục ngành, nghề, sản phẩm, dịch vụ ưu tiên phát triển của Trung tâm tài chính quốc tế;

e) Cơ chế, chính sách đặc thù đối với Trung tâm tài chính quốc tế thuộc thẩm quyền quy định của Chính phủ;

g) Các nội dung khác (nếu có).”

Từ quy định trên có thể thấy việc thành lập và hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế được tổ chức dựa trên một hệ thống nguyên tắc chặt chẽ, đồng bộ và hiện đại, phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn phát triển của Việt Nam, nhằm bảo đảm tính minh bạch, hiệu quả, hấp dẫn và bền vững trong môi trường đầu tư – tài chính.

Cụ thể, chỉ những chủ thể đáp ứng đủ điều kiện theo quy định mới được tham gia và thụ hưởng các cơ chế, chính sách đặc thù do Nghị quyết quy định. Các cơ chế, chính sách này chỉ được áp dụng trong phạm vi địa lý của Trung tâm tài chính quốc tế được xác lập cụ thể tại Nghị định của Chính phủ. Trong quá trình hoạt động, các thành viên tại Trung tâm phải tuân thủ các nguyên tắc cốt lõi như hiệu quả, minh bạch, liêm chính, chuyên nghiệp và áp dụng chuẩn mực quốc tế.

Đặc biệt, hoạt động quản lý nhà nước tại Trung tâm phải bảo đảm sự độc lập giữa cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia, đồng thời Nhà nước cam kết công nhận và bảo hộ đầy đủ quyền sở hữu tài sản, vốn, thu nhập và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của các thành viên. Cùng với đó, Nhà nước thiết lập các chính sách ưu đãi vượt trội nhằm thu hút vốn đầu tư, công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao và phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ cho mục tiêu hình thành một hệ sinh thái tài chính hiện đại, hội nhập quốc tế sâu rộng.

Ngoài ra, bộ máy điều hành và giám sát của Trung tâm được tổ chức tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, vận hành theo các thủ tục hành chính đặc biệt nhằm đáp ứng yêu cầu cao về tốc độ, minh bạch và thuận lợi trong xử lý công việc, đồng thời vẫn phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn tại Việt Nam.

Như vậy, các nguyên tắc thành lập, hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế theo Nghị quyết 222/2025/QH15 không chỉ đặt nền móng cho một mô hình tài chính mang tính đột phá, mà còn bảo đảm sự an toàn pháp lý, tính ổn định và khả năng hội nhập toàn diện của Việt Nam vào hệ thống tài chính toàn cầu.

Trân trọng./.