1. Giải thích từ ngữ

Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân được hiểu là hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe tự do thân thể của nhân viên Nhà nước, nhân viên tổ chức xã hội hoặc công dân, nhằm chống chính quyền nhân dân.

2. Tội danh

“Điều 113. Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân

1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà xâm phạm tính mạng của cán bộ, công chức hoặc người khác hoặc phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

a) Thành lập, tham gia tổ chức khủng bố, tổ chức tài trợ khủng bố;

b) Cưỡng ép, lôi kéo, tuyển mộ, đào tạo, huấn luyện phần tử khủng bố; chế tạo, cung cấp vũ khí cho phần tử khủng bố;

c) Xâm phạm tự do thân thể, sức khỏe của cán bộ, công chức hoặc người khác; chiếm giữ, làm hư hại tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân;

d) Tấn công, xâm hại, cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

3. Phạm tội trong trường hợp đe dọa thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 Điều này hoặc có hành vi khác uy hiếp tinh thần của cán bộ, công chức hoặc người khác, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

4. Khủng bố cá nhân, tổ chức nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế nhằm gây khó khăn cho quan hệ quốc tế của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thì cũng bị xử phạt theo Điều này.

5. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân là sự vững mạnh của chính quyền nhân dân, an ninh đối nội, an ninh đối ngoại, tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể, tinh thần của của cán bộ, công chức hoặc người khác.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Theo quy định tại Điều 113 Bộ luật Hình sự, các hành vi cấu thành tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân bao gồm 08 hành vi cụ thể như sau:

- Xâm phạm tính mạng của cán bộ, công chức hoặc công dân: Đây là trường hợp mà người phạm tội tiến hành giết hại các cán bộ, công chức hoặc công dân bằng nhiều phương thức khác nhau như bắn, chém, đâm, đầu độc hoặc sử dụng các phương tiện khác để tước đoạt tính mạng của họ.

- Phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân: Hành vi này liên quan đến việc làm mất hoàn toàn giá trị hoặc giá trị sử dụng của tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân. Điều này có nghĩa là tài sản bị phá hủy sẽ không thể được sử dụng lại và không còn giá trị kinh tế.

- Thành lập, tham gia tổ chức khủng bố, tổ chức tài trợ khủng bố: Theo Điều 3 của Luật Phòng chống khủng bố năm 2013, khủng bố được định nghĩa là một loạt các hành vi của tổ chức hoặc cá nhân nhằm chống lại chính quyền nhân dân, ép buộc chính quyền nhân dân, tổ chức nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế, gây khó khăn cho quan hệ quốc tế của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tạo ra tình trạng hoảng loạn trong công chúng. Các hành vi này bao gồm:

+ Xâm phạm tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể hoặc đe dọa, uy hiếp tinh thần người khác;

+ Chiếm giữ, làm hư hại, phá hủy hoặc đe dọa phá hủy tài sản; tấn công, xâm hại, cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet, thiết bị số của cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân;

+ Hướng dẫn chế tạo, sản xuất, sử dụng hoặc trực tiếp chế tạo, sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán vũ khí, vật liệu nổ, chất phóng xạ, chất độc, chất cháy và các công cụ, phương tiện khác phục vụ cho việc thực hiện các hành vi khủng bố;

+ Tài trợ khủng bố bao gồm việc huy động hoặc hỗ trợ tiền bạc, tài sản dưới bất kỳ hình thức nào cho tổ chức hoặc cá nhân có hành vi khủng bố.

- Cưỡng ép, lôi kéo, tuyển mộ, đào tạo, huấn luyện phần tử khủng bố; chế tạo, cung cấp vũ khí cho phần tử khủng bố: Đây là hành vi tổ chức, chiêu mộ, hoặc đào tạo những cá nhân có ý định tham gia vào các hoạt động khủng bố, cũng như việc chế tạo và cung cấp vũ khí cho những người này.

- Xâm phạm tự do thân thể, sức khỏe của cán bộ, công chức hoặc người khác: Người phạm tội có thể bắt giữ trái phép các cán bộ, công chức hoặc công dân nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam để làm con tin, hoặc sử dụng sức mạnh vật lý để gây tổn hại đến sức khỏe của họ. Ngoài ra, hành vi này cũng bao gồm việc chiếm giữ hoặc làm hư hại tài sản của cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân.

- Tấn công, xâm hại, cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử của cơ quan, tổ chức, cá nhân: Hành vi này liên quan đến việc can thiệp vào hoạt động của các hệ thống công nghệ thông tin, mạng viễn thông, hoặc các phương tiện điện tử khác, gây ra sự gián đoạn hoặc rối loạn trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân.

- Đe dọa thực hiện một trong các hành vi trên: Đây là trường hợp người phạm tội sử dụng lời nói, cử chỉ, hoặc thái độ đe dọa để khiến người khác tin rằng nếu họ thực hiện nhiệm vụ hoặc nghĩa vụ công dân, người phạm tội sẽ thực hiện các hành vi khủng bố như xâm phạm tính mạng, thân thể, tài sản hoặc quyền lợi hợp pháp của họ.

- Khủng bố cá nhân, tổ chức nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế nhằm gây khó khăn cho quan hệ quốc tế của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Hành vi này nhằm mục đích phá hoại hoặc gây ra sự khó khăn trong mối quan hệ giữa Việt Nam và các tổ chức quốc tế, hoặc giữa Việt Nam và các quốc gia khác, thông qua các hoạt động khủng bố nhắm vào cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài.

Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân có thể dẫn đến hai loại hậu quả chính, gồm hậu quả trực tiếp và hậu quả gián tiếp:

- Hậu quả trực tiếp: Những hậu quả này thường là những thiệt hại cụ thể và rõ ràng, bao gồm việc gây ra cái chết hoặc thương tích cho con người, xâm phạm tự do thân thể và tinh thần của họ. Bên cạnh đó, tài sản của các cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân cũng bị hủy hoại hoặc thiệt hại đáng kể. Đây là những tổn thất vật chất và nhân mạng trực tiếp do hành vi khủng bố gây ra.

- Hậu quả gián tiếp: Thông qua việc xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần, và tự do thân thể của các cán bộ, công chức, hoặc người dân, tội phạm khủng bố có thể làm suy yếu chính quyền nhân dân. Hậu quả này có tính chất phức tạp và thường không dễ nhận thấy ngay lập tức. Nó có thể bao gồm sự suy giảm lòng tin của nhân dân vào chính quyền, sự bất ổn định trong xã hội và thậm chí là những tác động tiêu cực lâu dài đến sự phát triển của quốc gia. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hậu quả gián tiếp này không phải là dấu hiệu bắt buộc trong việc xác định tội phạm khủng bố.

Tội phạm khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân được coi là hoàn thành khi người phạm tội đã thực hiện một trong các hành vi được quy định trong cấu thành tội phạm, bất kể hậu quả thực tế có xảy ra hay không. Điều này có nghĩa là việc xác định tội phạm không phụ thuộc vào hậu quả mà hành vi đó gây ra mà chỉ dựa trên việc thực hiện hành vi phạm tội. Hậu quả của hành vi phạm tội chỉ đóng vai trò trong việc xem xét quyết định mức độ hình phạt chứ không phải là yếu tố bắt buộc để định tội.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

- Về lỗi: Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, thấy trước được hậu quả của tội phạm là gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe hoặc xâm phạm đến tự do thân thể, uy hiếp tinh thần của người khác và mong muốn cho hậu quả đó xảy ra.

- Về mục đích: Tội phạm thực hiện hành vi phạm tội nhằm chống chính quyền nhân dân. Đây cũng là dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Người phạm tội này có thể là bất cứ ai, có thể là công dân Việt Nam, người nước ngoài hoặc người không có quốc tịch, có năng lực trách nhiệm hình sự (có năng lực nhận thức và năng lực làm chủ hành vi) theo Điều 21 Bộ luật Hình sự và đủ 16 tuổi trở lên theo Điều 12 Bộ luật Hình sự.

Trân trọng./.