Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là gì? Thông tin lý lịch tư pháp về án tích được xác lập từ các nguồn nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Khái niệm thông tin lý lịch tư pháp về án tích được hiểu như thế nào theo quy định của pháp luật hiện hành? Đồng thời, căn cứ theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp 2009, các nguồn nào là căn cứ pháp lý để xác lập thông tin lý lịch tư pháp về án tích và vai trò của các nguồn thông tin này trong việc đảm bảo tính chính xác, khách quan, hợp pháp của dữ liệu án tích trong cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp quốc gia được quy định ra sao?

MỤC LỤC

1. Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là gì?

2. Thông tin lý lịch tư pháp về án tích được xác lập từ các nguồn nào?

Trả lời:

1. Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là gì?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 2 Luật Lý lịch tư pháp 2009 quy định như sau:

“Điều 2. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

…

2. Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là thông tin về cá nhân người bị kết án; tội danh, điều khoản luật được áp dụng, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, nghĩa vụ dân sự trong bản án hình sự, án phí; ngày, tháng, năm tuyên án, Toà án đã tuyên bản án, số của bản án đã tuyên; tình trạng thi hành án.”

Theo đó, thông tin lý lịch tư pháp về án tích được xem là nội dung cốt lõi, phản ánh đầy đủ tình trạng pháp lý hình sự của một cá nhân đã bị kết án bằng bản án hình sự có hiệu lực pháp luật. Thông tin này không chỉ bao gồm danh tính người bị kết án, mà còn thể hiện cụ thể tội danh, điều luật áp dụng, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, nghĩa vụ dân sự và án phí, cùng với các yếu tố tố tụng như ngày tuyên án, cơ quan xét xử, số bản án và tình trạng thi hành bản án.

Như vậy, thông tin về án tích là phần không thể thiếu trong cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, phục vụ yêu cầu xác minh tư pháp, tuyển dụng, bổ nhiệm và nhiều mục đích quản lý nhà nước khác. Việc xác định và cung cấp thông tin này phải đảm bảo đúng sự thật, đầy đủ, chính xác, được bảo vệ và lưu trữ theo quy định pháp luật, góp phần bảo đảm quyền nhân thân, quyền tiếp cận thông tin của công dân và hiệu quả trong công tác phòng, chống tội phạm. Đây là một quy định có căn cứ pháp lý rõ ràng, đặt nền tảng cho hoạt động quản lý và khai thác cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cách minh bạch và chặt chẽ.

2. Thông tin lý lịch tư pháp về án tích được xác lập từ các nguồn nào?

Căn cứ theo Điều 15 Luật Lý lịch tư pháp 2009 quy định như sau:

“Điều 15. Nguồn thông tin lý lịch tư pháp về án tích

Thông tin lý lịch tư pháp về án tích được xác lập từ các nguồn sau đây:

1. Bản án hình sự sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật và bản án hình sự phúc thẩm;

2. Quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm về hình sự;

3. Quyết định thi hành án hình sự;

4. Quyết định miễn chấp hành hình phạt;

5. Quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt;

6. Quyết định hoãn chấp hành hình phạt tù;

7. Quyết định tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù;

8. Quyết định miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước;

9. Giấy chứng nhận đã chấp hành xong hình phạt tù; văn bản thông báo kết quả thi hành hình phạt trục xuất;

10. Giấy chứng nhận đã chấp hành xong hình phạt cải tạo không giam giữ, phạt tù cho hưởng án treo và các hình phạt bổ sung;

11. Quyết định thi hành hình phạt tiền, tịch thu tài sản, án phí và các nghĩa vụ dân sự khác của người bị kết án; quyết định đình chỉ thi hành án; giấy xác nhận kết quả thi hành án; văn bản thông báo kết thúc thi hành án trong trường hợp người bị kết án đã thực hiện xong nghĩa vụ của mình;

12. Quyết định ân giảm hình phạt tử hình;

13. Giấy chứng nhận đặc xá, đại xá;

14. Quyết định xóa án tích;

15. Giấy chứng nhận đương nhiên được xóa án tích;

16. Trích lục bản án hoặc trích lục án tích của công dân Việt Nam do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cung cấp cho Viện kiểm sát nhân dân tối cao theo điều ước quốc tế về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực hình sự hoặc theo nguyên tắc có đi có lại;

17. Quyết định của Toà án Việt Nam về việc dẫn độ để thi hành án tại Việt Nam; quyết định của Tòa án Việt Nam về việc tiếp nhận chuyển giao người đang chấp hành hình phạt tù; thông báo về quyết định đặc xá, đại xá, miễn, giảm hình phạt của nước chuyển giao đối với người đang chấp hành hình phạt tù;

18. Thông báo về việc thực hiện quyết định dẫn độ người bị kết án, quyết định chuyển giao người đang chấp hành hình phạt tù tại Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.”

Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là dữ liệu có tính pháp lý đặc biệt quan trọng, được xác lập từ hệ thống các văn bản tư pháp, quyết định hành chính và tài liệu pháp lý liên quan đến quá trình xét xử, thi hành án, miễn chấp hành hình phạt và các biện pháp đặc xá, xóa án tích. Cụ thể, những thông tin này được hình thành từ bản án sơ thẩm, phúc thẩm đã có hiệu lực pháp luật, các quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm, cho đến giấy chứng nhận, văn bản xác nhận kết quả thi hành án và cả các tài liệu do nước ngoài cung cấp hoặc cơ quan nước ngoài yêu cầu trao đổi theo điều ước quốc tế.

Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp mà còn đảm bảo quyền lợi chính đáng của công dân trong việc được xác nhận, cải chính và xóa bỏ án tích đúng theo quy định pháp luật. Như vậy, hệ thống nguồn xác lập thông tin lý lịch tư pháp về án tích được thiết kế chặt chẽ, có cơ sở pháp lý vững chắc, logic và phù hợp với thực tiễn, đóng vai trò nền tảng trong toàn bộ hoạt động xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp quốc gia.

Trân trọng./.