Phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích và việc phối hợp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích để xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp được quy định thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích được xác định cụ thể đối với những đối tượng nào, trong những thời điểm nào? Đồng thời các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm phối hợp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp để xây dựng cơ sở dữ liệu này theo cơ chế ra sao theo quy định pháp luật hiện hành?
MỤC LỤC
1. Phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích được quy định thực hiện như thế nào?
Trả lời:
1. Phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích được quy định thực hiện như thế nào?
Quy định về phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích được ghi nhận tại Điều 8 Nghị định số 111/2010/NĐ-CP ngày 23/11/2010 của Chính phủ về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Lý lịch tư pháp như sau:
“Điều 8. Phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích
Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích đối với những người sau đây:
1. Người bị Tòa án Việt Nam kết án kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2010.
2. Người bị Tòa án Việt Nam kết án trước ngày 01 tháng 7 năm 2010 nhưng từ ngày 01 tháng 7 năm 2010, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp nhận được thông tin lý lịch tư pháp của người đó do các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cung cấp theo quy định tại các điều từ Điều 16 đến Điều 21 của Luật Lý lịch tư pháp.
3. Người bị Tòa án Việt Nam kết án trước ngày 01 tháng 7 năm 2010 nhưng từ ngày 01 tháng 7 năm 2010, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp được cơ quan Công an, Tòa án, cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Quốc phòng cung cấp thông tin về tình trạng án tích của người đó để cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
4. Công dân Việt Nam bị Tòa án nước ngoài kết án mà trích lục bản án, trích lục án tích của người đó được Viện kiểm sát nhân dân tối cao cung cấp cho Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2010.
5. Công dân Việt Nam bị Tòa án nước ngoài kết án được chuyển giao để chấp hành hình phạt tù tại Việt Nam kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2010.”
Theo đó, có thể thấy rằng phạm vi xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp về án tích được xác lập một cách toàn diện, bao quát đầy đủ các đối tượng có liên quan đến án tích từ cả nguồn trong nước và quốc tế. Quy định này không chỉ bao gồm những người bị Tòa án Việt Nam kết án từ sau ngày Luật Lý lịch tư pháp năm 1009 có hiệu lực (ngày 01/7/2010) mà còn mở rộng đối với những trường hợp bị kết án trước thời điểm này nếu thông tin án tích được cơ quan có thẩm quyền cung cấp kể từ ngày 01/7/2010 trở đi.
Đồng thời, phạm vi này còn bao gồm cả công dân Việt Nam bị kết án ở nước ngoài, thông qua cơ chế chuyển giao bản án hoặc án tích giữa các quốc gia, thể hiện tinh thần hợp tác quốc tế về tư pháp hình sự.
Việc quy định rõ ràng các nhóm đối tượng và nguồn cung cấp thông tin là cơ sở pháp lý quan trọng để Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp chủ động, thống nhất trong quá trình tiếp nhận, cập nhật và quản lý thông tin án tích, góp phần xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp đầy đủ, chính xác và đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, quản lý nhà nước và nhu cầu chính đáng của công dân.
2. Phối hợp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích để xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp được quy định thực hiện như thế nào?
Căn cứ theo Điều 9 Nghị định số 111/2010/NĐ-CP ngày 23/11/2010 của Chính phủ về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Lý lịch tư pháp như sau:
“Điều 9. Phối hợp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích để xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp
1. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp thông tin lý lịch tư pháp từ ngày 01 tháng 7 năm 2010 cho Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp theo quy định tại các điều từ Điều 16 đến Điều 21 của Luật Lý lịch tư pháp.
2. Trong trường hợp cần có thêm thông tin lý lịch tư pháp có trước ngày 01 tháng 7 năm 2010 để xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp đối với người bị kết án quy định tại khoản 2 và 3 Điều 8 của Nghị định này, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp gửi văn bản đề nghị Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án cung cấp bản sao bản án đối với người bị kết án, cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, cơ quan thi hành án dân sự, cơ quan, tổ chức có liên quan cung cấp thông tin về việc chấp hành xong hình phạt, đặc xá, đại xá, thi hành hình phạt tiền, tịch thu tài sản và các quyết định dân sự trong bản án hình sự đối với người bị kết án.
Cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, cơ quan thi hành án dân sự, các cơ quan, tổ chức có liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin theo yêu cầu của Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp theo quy định tại khoản này.”
Từ quy định trên, có thể thấy rằng cơ chế phối hợp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích để xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp được thiết lập trên nguyên tắc phân định rõ trách nhiệm, thời điểm cung cấp và tính chủ động trong việc thu thập dữ liệu.
Cụ thể, từ ngày 01/7/2010 vào lúc thời điểm Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 có hiệu lực, các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin lý lịch tư pháp cho Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp theo đúng quy định tại Luật.
Đặc biệt, trong trường hợp cần bổ sung thông tin về án tích có trước ngày 01/7/2010 để hoàn thiện cơ sở dữ liệu đối với những người bị kết án, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp có quyền chủ động gửi văn bản đề nghị đến các cơ quan có thẩm quyền như: Tòa án, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, cơ quan thi hành án dân sự hoặc tổ chức liên quan, để thu thập các thông tin cần thiết về bản án, tình trạng chấp hành hình phạt, quyết định thi hành án, đặc xá, đại xá,...
Việc quy định nghĩa vụ phối hợp và trách nhiệm cung cấp thông tin này là một bước đi cần thiết và mang tính pháp lý cao, đảm bảo cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp mang tính toàn diện, đồng bộ, phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực tư pháp hình sự cũng như nhu cầu tra cứu, xác minh lý lịch tư pháp của tổ chức, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật.
Trân trọng./.
