Chất thải rắn thông thường là gì? Quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế được thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là cán bộ phụ trách y tế tại một trạm y tế xã. Trong quá trình tiêm chủng và khám chữa bệnh hàng ngày, trạm phát sinh nhiều loại rác như vỏ chai nước muối, hộp thuốc, bao bì kim tiêm đã qua xử lý, giấy gói, túi nhựa… Tôi băn khoăn không biết những loại rác nào được xem là chất thải rắn thông thường? Và việc thu gom, tái chế các loại rác này tại trạm y tế cấp xã cần thực hiện ra sao để đúng quy định?
MỤC LỤC
1. Chất thải rắn thông thường là gì?
2. Quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế được thực hiện như thế nào?
Trả lời:
1. Chất thải rắn thông thường là gì?
Ngày 10/01/2022 Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. Trong đó, khoản 10 Điều 3 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP nêu rõ quy định chất thải rắn thông thường như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
10. Chất thải rắn thông thường là chất thải rắn không thuộc danh mục chất thải nguy hại và không thuộc danh mục chất thải công nghiệp phải kiểm soát có yếu tố nguy hại vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
…”
Như vậy, chất thải rắn thông thường là những loại chất thải rắn phát sinh trong sinh hoạt, sản xuất hoặc các hoạt động khác nhưng không chứa yếu tố độc hại, nguy hiểm vượt mức quy định.
2. Quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế được thực hiện như thế nào?
Ngày 26/11/2021, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 20/2021/TT-BYT quy định về quản lý chất thải y tế trong phạm vi khuôn viên cơ sở y tế (sau đây gọi tắt là "Thông tư số 20/2021/TT-BYT"). Trong đó, theo Điều 10 Thông tư số 20/2021/TT-BYT nêu rõ về việc quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế được thực hiện như sau:
“Điều 10. Quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế
1. Trên cơ sở Danh mục chất thải rắn thông thường được phép thu gom phục vụ mục đích tái chế quy định tại Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tư này, cơ sở y tế ban hành danh mục chất thải rắn thông thường được phép thu gom phục vụ mục đích tái chế phù hợp với tình hình phát sinh chất thải của đơn vị.
2. Chất thải lây nhiễm sau khi xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường được quản lý như chất thải rắn thông thường và được phép thu gom để tái chế. Khi chuyển giao chất thải, cơ sở y tế phải bảo đảm bao bì lưu chứa chất thải được buộc kín, bên ngoài bao bì có biểu tượng chất thải tái chế theo quy định tại Phụ lục số 02 ban hành kèm theo Thông tư này và ghi đầy đủ thông tin vào Sổ bàn giao chất thải đã khử khuẩn đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường phục vụ mục đích tái chế theo mẫu quy định tại Phụ lục số 04 ban hành kèm theo Thông tư này.
3. Chất thải nhựa được phân loại, thu gom để phục vụ mục đích tái chế hoặc xử lý theo quy định của pháp luật.”
Dẫn chiếu theo các Phụ lục số 01, Phụ lục số 02 và Phụ lục số 04 ban hành kèm theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT như sau:
PHỤ LỤC SỐ 01
DANH MỤC CHẤT THẢI RẮN THÔNG THƯỜNG ĐƯỢC PHÉP THU GOM PHỤC VỤ MỤC ĐÍCH TÁI CHẾ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT ngày 26/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Y tế)
TT | Loại chất thải | Yêu cầu |
I | Chất thải là vật liệu giấy |
|
1 | Giấy, báo, bìa, thùng các-tông, vỏ hộp thuốc và các vật liệu giấy | Không thấm, dính, chứa máu của cơ thể, vi sinh vật gây bệnh hoặc không có yếu tố nguy hại khác vượt ngưỡng chất thải nguy hại |
II | Chất thải là vật liệu nhựa |
|
1 | Các chai nhựa đựng thuốc, hóa chất không thuộc nhóm gây độc tế bào hoặc không có cảnh báo nguy hại từ nhà sản xuất. | Không thấm, dính, chứa máu của cơ thể, không chứa vi sinh vật gây bệnh |
2 | Các chai nước giải khát bằng nhựa và các sản phẩm bằng nhựa khác sử dụng trong hoạt động sinh hoạt thường ngày | Không thải ra từ khu vực cách ly, điều trị người mắc bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhóm A, nhóm B |
3 | Các chai dịch truyền nhựa, dây truyền dịch, bơm tiêm nhựa (không bao gồm đầu sắc nhọn), vật liệu nhựa khác | Không thấm, dính, chứa máu của cơ thể, không chứa vi sinh vật gây bệnh, không chứa yếu tố nguy hại |
4 | Các chai dịch truyền nhựa, dây truyền dịch, bơm tiêm nhựa (không bao gồm đầu sắc nhọn), vật liệu nhựa khác đã xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường | Không chứa yếu tố nguy hại |
III | Chất thải là vật liệu kim loại |
|
1 | Các chai, lon nước giải khát và các vật liệu kim loại khác sử dụng trong hoạt động sinh hoạt thường ngày | Không thải ra từ khu vực cách ly, điều trị người mắc bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhóm A, nhóm B |
IV | Chất thải là vật liệu thủy tinh |
|
| Các vỏ chai, lọ, lọ thuốc thủy tinh thải bỏ | Không dính, chứa các loại thuốc, hóa chất thuộc nhóm gây độc tế bào hoặc có cảnh báo nguy hại từ nhà sản xuất; không thấm, dính, chứa máu của cơ thể, không chứa vi sinh vật gây bệnh |
PHỤ LỤC SỐ 02
BIỂU TƯỢNG TRÊN BAO BÌ, DỤNG CỤ, THIẾT BỊ LƯU CHỨA CHẤT THẢI Y TẾ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT ngày 26/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Y tế)
Ghi chú:
Trình bày, thiết kế và màu sắc của dấu hiệu cảnh báo chất thải y tế nguy hại áp dụng theo các quy định trong TCVN 5053 : 19901
PHỤ LỤC SỐ 04
MẪU SỔ BÀN GIAO CHẤT THẢI ĐÃ KHỬ KHUẨN ĐẠT QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ MÔI TRƯỜNG PHỤC VỤ MỤC ĐÍCH TÁI CHẾ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT ngày 26/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Y tế)
I. Bìa sổ
TÊN CƠ QUAN CHỦ QUẢN
SỔ BÀN GIAO CHẤT THẢI ĐÃ KHỬ KHUẨN ĐẠT QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ MÔI TRƯỜNG PHỤC VỤ MỤC ĐÍCH TÁI CHẾ
……………..,ngày……….tháng………..năm………….
|
II. Nội dung ghi trong Sổ
Ngày, tháng, năm bàn giao chất thải | Lượng chất thải bàn giao (kg) | Tổng số (kg) | Người giao (ký ghi rõ họ và tên) | Người nhận (ký ghi rõ họ và tên) | |||
Đơn vị tính | Số lượng | Trọng lượng/túi, hộp, thùng, kiện | Mẻ số | ||||
(1) | (2) | (3) | (4) | (5) | (6)=(3)x(4) | (7) | (8) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cộng |
|
|
|
| |||
Ghi chú:
(2) Đơn vị tính là túi hoặc hộp hoặc thùng hoặc kiện.
Như vậy, việc quản lý chất thải rắn thông thường sử dụng để tái chế không chỉ là thu gom đơn thuần mà là một quy trình có tổ chức, an toàn và hướng đến tái sử dụng bền vững. Mỗi cơ sở y tế phải tự xây dựng danh mục chất thải rắn thông thường được phép tái chế, dựa trên thực tế phát sinh của đơn vị, nhằm đảm bảo việc thu gom đúng loại và có thể tái chế hiệu quả. Những chất thải lây nhiễm chỉ được phép tái chế sau khi đã xử lý đạt quy chuẩn môi trường, được đóng gói, dán nhãn tái chế rõ ràng và ghi chép đầy đủ trong sổ bàn giao. Bên cạnh đó, chất thải nhựa cần được phân loại riêng để có thể đưa vào quy trình tái chế hoặc xử lý phù hợp.
Trân trọng./.
