Cha đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi có được hoãn thi hành án không?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là cha của một bé trai 18 tháng tuổi. Hiện tại tôi là người trực tiếp nuôi con do mẹ cháu đã mất. Tôi bị tuyên phạt 9 tháng tù giam do gây thương tích trong một vụ xô xát. Trong hoàn cảnh như vậy, tôi có được hoãn chấp hành hình phạt tù không?
MỤC LỤC
2. Các trường hợp được hoãn thi hành án dân sự
3. Các trường hợp được hoãn chấp hành hình phạt tù
Trả lời:
1. Hoãn thi hành án là gì?
Hiện nay, pháp luật không quy định về định nghĩa của “Hoãn thi hành án”. Tuy nhiên, có thể hiểu “Hoãn thi hành án” là việc chuyển thời điểm thi hành bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được ấn định sang một thời điểm khác muộn hơn. Việc hoãn thi hành án có thể áp dụng đối với cả án dân sự và án hình sự. Tuy nhiên, mỗi loại sẽ được thực hiện theo trình tự, thủ tục riêng theo quy định của pháp luật. Hoãn thi hành án nhằm đảm bảo tính hợp lý, nhân đạo và phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của người phải thi hành án.
2. Các trường hợp được hoãn thi hành án dân sự
Căn cứ Điều 48 Luật Thi hành án dân sự 2008 sửa đổi bởi khoản 21 Điều 1 Luật Thi hành án dân sự sửa đổi 2014 quy định như sau:
“Điều 48. Hoãn thi hành án
1. Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự ra quyết định hoãn thi hành án trong trường hợp sau đây:
a) Người phải thi hành án bị ốm nặng, có xác nhận của cơ sở y tế từ cấp huyện trở lên; bị mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quyết định của Tòa án;
b) Chưa xác định được địa chỉ của người phải thi hành án hoặc vì lý do chính đáng khác mà người phải thi hành án không thể tự mình thực hiện nghĩa vụ theo bản án, quyết định;
c) Đương sự đồng ý hoãn thi hành án; việc đồng ý hoãn thi hành án phải lập thành văn bản ghi rõ thời hạn hoãn, có chữ ký của đương sự; trong thời gian hoãn thi hành án thì người phải thi hành án không phải chịu lãi suất chậm thi hành án, trừ trường hợp đương sự có thỏa thuận khác;
d) Tài sản để thi hành án đã được Tòa án thụ lý để giải quyết theo quy định tại Điều 74 và Điều 75 của Luật này; tài sản được kê biên theo Điều 90 của Luật này nhưng sau khi giảm giá theo quy định mà giá trị bằng hoặc thấp hơn chi phí và nghĩa vụ được bảo đảm;
đ) Việc thi hành án đang trong thời hạn cơ quan có thẩm quyền giải thích bản án, quyết định và trả lời kiến nghị của cơ quan thi hành án dân sự theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 170 và khoản 2 Điều 179 của Luật này;
e) Người được nhận tài sản, người được giao nuôi dưỡng đã được thông báo hợp lệ 02 lần về việc nhận tài sản, nhận người được nuôi dưỡng nhưng không đến nhận;
g) Việc chuyển giao quyền và nghĩa vụ thi hành án theo quy định tại Điều 54 của Luật này chưa thực hiện được vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan;
h) Tài sản kê biên không bán được mà người được thi hành án không nhận để thi hành án theo quy định tại khoản 3 Điều 104 của Luật này.”
Theo đó, việc hoãn thi hành án được áp dụng trong một số trường hợp cụ thể nhằm đảm bảo tính nhân đạo và khách quan. Người phải thi hành án có thể được hoãn nếu bị ốm nặng, mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc chưa xác định được địa chỉ. Hoãn thi hành án cũng có thể thực hiện khi các bên đương sự đồng ý bằng văn bản hoặc trong trường hợp tài sản liên quan đang được Tòa án giải quyết, không bán được hoặc có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan. Ngoài ra, nếu đang chờ cơ quan có thẩm quyền giải thích bản án hoặc người nhận tài sản không đến nhận sau hai lần thông báo thì cũng thuộc diện được hoãn thi hành án. Các quy định này góp phần bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ của các bên trong quá trình thi hành án.
3. Các trường hợp được hoãn chấp hành hình phạt tù
Căn cứ Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:
“Điều 67. Hoãn chấp hành hình phạt tù
1. Người bị xử phạt tù có thể được hoãn chấp hành hình phạt trong các trường hợp sau đây:
a) Bị bệnh nặng thì được hoãn cho đến khi sức khỏe được hồi phục;
b) Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, thì được hoãn cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi;
c) Là người lao động duy nhất trong gia đình, nếu phải chấp hành hình phạt tù thì gia đình sẽ gặp khó khăn đặc biệt, được hoãn đến 01 năm, trừ trường hợp người đó bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
d) Bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, do nhu cầu công vụ, thì được hoãn đến 01 năm.”
Theo đó, người bị xử phạt tù có thể được hoãn chấp hành hình phạt trong một số trường hợp đặc biệt nhằm đảm bảo yếu tố nhân đạo và hoàn cảnh thực tế. Cụ thể, nếu người bị phạt tù đang mắc bệnh nặng thì sẽ được hoãn thi hành án cho đến khi hồi phục sức khỏe. Phụ nữ đang mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi cũng được hoãn cho đến khi con đủ tuổi. Ngoài ra, người lao động duy nhất trong gia đình có thể được hoãn đến 01 năm nếu việc thi hành án khiến gia đình rơi vào hoàn cảnh khó khăn, trừ trường hợp phạm tội nghiêm trọng. Người phạm tội ít nghiêm trọng vì nhu cầu công vụ cũng có thể được hoãn chấp hành hình phạt đến 01 năm.
Như vậy, vì anh bị tuyên phạt 9 tháng tù giam nên được xem là tội phạm ít nghiêm trọng. Đồng thời, anh là người trực tiếp nuôi con nhỏ và không có người thay thế chăm sóc vì mẹ cháu đã mất nên anh có thể được coi là người lao động duy nhất trong gia đình. Nếu việc thi hành án ngay gây khó khăn đặc biệt cho gia đình, Tòa án có thể cho hoãn chấp hành hình phạt đến 01 năm. Anh nên nộp đơn kèm theo các giấy tờ chứng minh hoàn cảnh để cơ quan có thẩm quyền xem xét.
Trân trọng./.
