Quy hoạch là gì? Hoạt động quy hoạch bao gồm những công việc gì? Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang thực hiện một đề tài nghiên cứu liên quan đến các bước lập quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội cấp xã. Trong quá trình thu thập tài liệu, tôi thấy có rất nhiều văn bản pháp luật liên quan đến quy hoạch, mỗi văn bản lại nêu ra những nguyên tắc khác nhau. Để bảo đảm đề tài của tôi đúng định hướng và phù hợp với quy định hiện hành, tôi muốn biết: Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch được quy định như thế nào?
MỤC LỤC
2. Hoạt động quy hoạch bao gồm những công việc gì?
3. Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Quy hoạch là gì?
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 quy định về khái niệm quy hoạch như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh gắn với phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trên lãnh thổ xác định để sử dụng hiệu quả các nguồn lực của đất nước phục vụ mục tiêu phát triển bền vững cho thời kỳ xác định.”
2. Hoạt động quy hoạch bao gồm những công việc gì?
Căn cứ khoản 11 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 quy định như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
11. Hoạt động quy hoạch bao gồm việc tổ chức lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, công bố, thực hiện, đánh giá và điều chỉnh quy hoạch.”
Như vậy, hoạt động quy hoạch bao gồm việc tổ chức lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, công bố, thực hiện, đánh giá và điều chỉnh quy hoạch.
3. Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch được quy định như thế nào?
Căn cứ Điều 4 Luật Quy hoạch 2017 quy định như sau:
“Điều 4. Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch
1. Tuân theo quy định của Luật này, quy định khác của pháp luật có liên quan và Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
2. Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa quy hoạch với chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội bảo đảm kết hợp quản lý ngành với quản lý lãnh thổ; bảo đảm quốc phòng, an ninh; bảo vệ môi trường.
3. Bảo đảm sự tuân thủ, tính liên tục, kế thừa, ổn định, thứ bậc trong hệ thống quy hoạch quốc gia.
4. Bảo đảm tính nhân dân, sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cộng đồng, cá nhân; bảo đảm hài hòa lợi ích của quốc gia, các vùng, các địa phương và lợi ích của người dân, trong đó lợi ích quốc gia là cao nhất; bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới.
5. Bảo đảm tính khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại, kết nối liên thông, dự báo, khả thi, tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực của đất nước; bảo đảm tính khách quan, công khai, minh bạch, tính bảo tồn.
6. Bảo đảm tính độc lập giữa cơ quan lập quy hoạch với Hội đồng thẩm định quy hoạch.
7. Bảo đảm nguồn lực để thực hiện quy hoạch.
8. Bảo đảm thống nhất quản lý nhà nước về quy hoạch, phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cơ quan nhà nước.”
Theo đó, hoạt động quy hoạch phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản nhằm đảm bảo tính hiệu quả, đồng bộ và phát triển bền vững. Trước hết, việc quy hoạch phải tuân theo quy định của Luật Quy hoạch, các quy định pháp luật có liên quan và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Quy hoạch phải bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kết hợp giữa quản lý ngành và quản lý lãnh thổ, đồng thời bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường. Trong quá trình thực hiện, cần bảo đảm tính tuân thủ, liên tục, kế thừa, ổn định và phân cấp rõ ràng trong hệ thống quy hoạch quốc gia.
Quy hoạch cũng cần bảo đảm tính nhân dân, có sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cộng đồng và cá nhân, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa quốc gia, vùng, địa phương và người dân, trong đó lợi ích quốc gia là ưu tiên cao nhất, đồng thời tuân thủ nguyên tắc bình đẳng giới. Ngoài ra, hoạt động quy hoạch phải mang tính khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại, có khả năng dự báo, bảo đảm tính khả thi, tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực quốc gia, bảo đảm tính khách quan, công khai, minh bạch và có yếu tố bảo tồn.
Quy trình lập quy hoạch phải bảo đảm tính độc lập giữa cơ quan lập và Hội đồng thẩm định. Đồng thời, cần bảo đảm nguồn lực để triển khai thực hiện quy hoạch và bảo đảm sự thống nhất trong quản lý nhà nước về quy hoạch, kết hợp phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cơ quan nhà nước.
Trân trọng./.
